Auto gear ဆိုတာ

အော်တိုဂီယာ ဆိုတာ

ဒီတစ်ပတ်အတွက်တော့ ကားမောင်းသင်နေတ ဲ့သူတွေ၊ ကားမောင်းဖို့ လိုက်လံ လေ့လာနေတဲ့ သူတွေအတွက် အများစုမောင်းနှင်နေတဲ့ အော်တိုဂီယာကို ဘယ်လို မောင်းမလဲဆိုတဲ့ အကြောင်းလေးကို တင်ဆက်ပေးမှာပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ မန်နျူရယ်မောင်းတဲ့သူတွေအတွက် အော်တိုဂီယာဘက်ပြောင်းမယ်ဆိုရင် ဘာတွေလုပ်ရမလဲဆိုတာတွေကိုပါ တင်ဆက်ပေးသွားမှာပဲဖြစ်ပါတယ်။ အော်တိုဂီယာကားကို မောင်းနှင်သူများအတွက် အခုတင်ဆက်ပေးမယ့် အကြောင်းအရာတွေကို ကျိန်းသေသိထားသင့်ပါတယ်။

အော်တိုဂီယာတွေ

အရင်ဆုံးအော်တိုဂီယာရဲ့ အင်္ဂလိပ်လိုအတို ကောက်လေးတွေကိုကြည့်လိုက်ရအောင်။ အဲဒါလေးတွေကို အော်တိုဂီယာကားတွေပေါ် တက်လိုက်တာနဲ့ အရင်ဆုံးတွေ့ရမှာပါ။ P က Park၊ N က Neutral သို့မဟုတ် No Gear၊ D က Drive၊ R က Reverse၊ L က Low ဆိုပြီး တွေ့ရမှာပါ။ ဒါတွေ ဘယ်လိုသုံးကြမလဲ။ ကြည့်ရအောင်

P (Park)

P ရဲ့ လုပ်ငန်းစဉ်ကို စပြောရမယ်ဆိုရင် အလွယ်ဆုံးနဲ့ အတိုဆုံးပြောရမယ်ဆိုရင်တော့ P ကားရပ်ထားချိန် ကားမရွေ့သွားစေဖို့ အသုံးပြုတာပါ။ P Position မှာ ဂီယာမောင်းတံထားရင် ကားရွေ့မရတာက ဘာလို့လဲလို့ သိချင်ကြမှာပါ။ ဘာလို့လဲဆိုတော့ အော်တိုဂီယာဘောက်ထဲမှာ ဂီယာမိန်းရှပ် (Output Shaft) ကို Lock လုပ်ထားတဲ့ ပင်နယံ (Pinion) နဲ့ Lock Switch တွေကြောင့်ဖြစ်ပါတယ်။ Lock Switch က ဂီယာမောင်းတံကို P မှ ရွှေ့လိုက်တာနဲ့ Lock အထိန်းဖြုတ်ပေးပါတယ်။ ပြီးရင် P ကို ပြန်ရောက်တာနဲ့ စပရိန်အားကြောင့် အလိုအလျောက် Lock Switch အလုပ်လုပ်ပြီး ရပ်ထားချိန် ကားနေရာမရွေ့အောင် ထိန်းပေးပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ အတက်အဆင်းတွေမှာ ကားရပ်ထားရင် လက်ဆွဲဘရိတ် (Parking Brake သို့မဟုတ် Hand Brake) ပါသုံးပါ။ တချို့ကားတွေမှာ Parking Brake ဟာ ခြေနင်းအသေးလေးနဲ့ ဘယ်ဘက်မှာပါတတ်ပါတယ်။ ဂီယာမောင်းတံကို P မှာထားမှ သော့ဖြုတ်လို့ရတဲ့ ကားတွေလည်း ရှိပါတယ်။

N (Neutral (သို့မဟုတ်) No Gear)

P မှာထားမှ သော့ဖြုတ်လို့ရသလို တချို့ကားတွေကလည်း N ဂီယာမှာထားမှ သော့ဖြုတ်နိုင်တဲ့ ကားတွေလည်း အော်တိုဂီယာကားတွေမှာ ရှိတတ်ပါတယ်။ N ကို နိုင်ငံအလိုက် ဖရီးဂီယာ (No Gear) လို့ သုံးကြပါတယ်။ ဘယ်ဂီယာမှ မဝင်တဲ့အတွက်ကြောင့်ပါ။

Reverse (R)

R ဂီယာကို မြန်မာနိုင်ငံမှာ ဘက် (Back) ဂီယာလို့ ခေါ်ကြပါတယ်။ Reverse ဂီယာလို့ မခေါ်ကြပါဘူး။ ဒီဂီယာကို ကားနောက်ဆုတ်ဖို့အတွက် သုံးပါတယ်။

D (Drive)

D ဂီယာတွေကိုတော့ အသုံးများတယ်လို့ ဆိုရမှာပါ။ ဘာလို့ဆို D ဂီယာတွေကို ရှေ့ကိုမောင်းဖို့အတွက် သုံးကြလို့ပါ။

နံပါတ်အလိုက် ဂီယာတွေ

No.1 ဂီယာ

နံပါတ် ၁ ဂီယာကစပြီး အရှိန်အများဆုံးဂီယာအထိ အလိုအလျောက် ကားအရှိန်ကိုလိုက်ပြီး KD (Kick Down Switch)၊ Engine Control Unit(ECU)၊ TPS (Throttle position sensor)၊ Speed Meter Sensor၊ TCU (Transmission Control Unit Box) တွေက Solenoid တွေကို အလုပ်လုပ်စေပြီး ဂီယာချိန်း (Change) ပေး၊ ဒေါင်း (Down) ပေးပါတယ်။ ဂီယာတစ်ခုမဝင်ဘဲ မောင်းနေဆဲ ဂီယာမချိန်း၊ မဒေါင်းပေးပါဘူး။ ဂီယာထည့်ကာ မောင်းနှင်နေချိန် ဖရီး 👎 ဖြစ်သွားတယ်မရှိပါဘူး။

Third (3)

ဂီယာနံပါတ် ၁ ကနေ ၃ အထိ ကားအရှိန်လိုက်ပြီး ဂီယာအတင်အချပြုလုပ်ကာ ချိန်းပေး၊ ဒေါင်းပေးပါတယ်။ သိပ်မမြင့်တဲ့တောင်တက်၊ တောင်ဆင်းတွေ၊ Off-Road တွေနဲ့ Sport ကားတွေမှာလည်း သုံးကြပါတယ်။ Sport မောင်းရင် (၃) ဂီယာနဲ့ လီဘာ (Accelerator Pedal) ကို နင်းပြီး ကိုယ်လိုချင်တဲ့ အရှိန်ရောက်မှ (D) ကို ပြောင်းထည့်ပါ။ ECT Power Switch ပါတဲ့ ကားတွေမှာ Sport မောင်းတဲ့အခါ Power မှာထားပြီး မောင်းကြပါတယ်။

Second (2)

ဂီယာနံပါတ် ၁ ကနေ ၂ အထိ ကားအရှိန်လိုက်ပြီး ဂီယာပြောင်းပေးပါတယ်။ မြင့်မားတဲ့တောင်တွေ၊ ကုန်းတွေမှာ အတက်အဆင်းလုပ်တဲ့အချိန်မှာ သုံးပါတယ်။ ပြီးတော့ နှင်းအရမ်းကျတဲ့ နိုင်ငံတွေမှာဆိုရင် နှင်းထဲမှာ မောင်းဖို့အတွက် သုံးကြပါတယ်။

L (Low)

L (Low) ဂီယာတွေကို ရွှံ့ထဲရုန်းတဲ့အခါတွေ၊ အလွန်မြင့်မားတဲ့တောင်တွေကို ဝန်အလေးနဲ့ အတက်အဆင်းလုပ်တဲ့အခါတွေမှာ သုံးပါတယ်။ နံပါတ် ၁ ဂီယာတစ်ချက်တည်းဖြစ်ပြီး ဂီယာမချိန်းတော့ပါဘူး။

အချို့အော်တိုဂီယာတွေမှာ Manual စနစ်နဲ့ မောင်းနှင်နိုင်ဖို့အတွက် ဂီယာမောင်းတံ ဘေးဘယ်ညာမှာ အပေါင်း၊ အနုတ်နဲ့ အကွက်လေးတွေ ပါပါတယ်။ Manual မှာ ထားမောင်းရင် ဂီယာ ၁၊ ၂၊ ၃၊ ၄၊ ၅ သို့ပြောင်းရာမှာ အပေါင်းဘက်ကို တစ်ချက်ချင်းတွန်းပြီး ဂီယာချိန်းပေးရတယ်။ အလိုအလျောက် မချိန်းပါဘူး။ သတ်မှတ်အရှိန်မရှိသေးရင် ၂၊ ၃၊ ၄၊ ၅ မဝင်ပါဘူး။ သူ့သတ်မှတ်အရှိန်ရောက်မှ ဂီယာဝင်တာပါ။ အနုတ်ဘက်ကို တစ်ချက်တွန်းရင် ဂီယာ ၅၊ ၄၊ ၃၊ ၂၊ ၁ ကို တစ်ချက်ချင်း ဒေါင်းပေးပါတယ်။ ဘရိတ်နင်းရင်လည်း သတ်မှတ်အရှိန်အတိုင်း အလိုအလျောက် ဒေါင်းပေးပါတယ်။ Manual နဲ့ မောင်းနိုင်ရင် ဆီစားအနည်းငယ်သက်သာပါတယ်။

ECT Power Switch

ECT ဆိုတာက Electronically Control Transmission ပါ။ ECT Power Switch ရဲ့ အလုပ်လုပ်ပုံက Switch Power On လုပ်ထားရင် Auto Transmission ကို Full Hydraulically ဖြစ်အောင် ဂီယာဘောက်မှာရှိတဲ့ ှSpeed Sensor နဲ့ Throttle Position Sensor၊ ECU၊ ECT တို့ရဲ့ ထိန်းချုပ်မှုနဲ့ Throttle Idle Plate Valve ကို ပုံမှန်ထက် ၁၀ ရာခိုင်နှုန်းကျော်ဖွင့်ပေးပြီး Engine Power နဲ့ Auto Transmission Power ကို အပြည့်အဝဖြစ်အောင် အသုံးချတာပါ။ ဂီယာ ၁၊ ၂ မှာ အလုပ်မလုပ်သေးဘဲ ၃၊ ၄ နဲ့ ၅ (ပါတဲ့ကား) ဂီယာတွေမှသာ အလုပ်လုပ်တာပါ။ အင်ဂျင်စွမ်းရည် အမြင့်ဆုံးနဲ့ ဂီယာစွမ်းရည် အမြန်ဆုံးရအောင် သုံးတာပါ။ ှSport တွေနဲ့ တောင်တက်မှာ သုံးတာပါ။ ဒီဂီယာက ဆီအနည်းငယ် ပိုစားပါတယ်။

သိထားသင့်တဲ့အရာတွေ

အော်တိုဂီယာကို မောင်းမယ်ဆိုရင် ဘယ်ဘက်ခြေထောက်ကို လုံးဝမေ့ထားသင့်ပါတယ်။ ညာဘက် ခြေထောက်တစ်ဖက်တည်းနဲ့ပဲ လီဘာ (Acce- lerator Pedal) နဲ့ ဘရိတ် (Brake Pedal) ကို အသုံးပြုသင့်ပါတယ်။ ဘာဖြစ်လို့လဲဆိုတော့ လီဘာမှာ KD (Kick Down Switch) လို့ခေါ်တဲ့ ဂီယာအချိန်းအပြောင်းကို အင်ဂျင်အပတ်ရေ (RPM) နဲ့ ထိန်းချုပ်ထားပြီး ဘရိတ်မှာတော့ STP (Stop Light Switch) ရှိနေပါတယ်။ KD မီးကြိုးရော၊ STP မီးကြိုးရော၊ ECU(Engine Control Unit)၊ ECM (Engine Control Module) Box လို့ခေါ်တဲ့ အင်ဂျင်ကွန်ထရိုးဘောက်ထဲကို ဝင်ပါတယ်။

KD မီးရဲ့အလုပ်လုပ်ပုံက လီဘာနင်းချိန် အင်ဂျင်အပတ်ရေပြည့်ရင် မိုင်နှုန်းပြမီတာ (Speed Meter) ရဲ့ထိန်းချုပ်မှု၊ အင်းလက်လေထိန်းတံခါး ဆင်ဆာ (Throttle Position Sensor) တွေရဲ့ ထိန်းချုပ်မှုနဲ့ လိုသလို ဂီယာအချိန်းအပြောင်းလုပ်ပေးပါတယ်။ STP ကတော့ ဘရိတ်နည်းနည်း နင်းလိုက်လို့ ECU ထဲကို မီးဝင်သွားတာနဲ့ အင်ဂျင်အပတ်ရေ တစ်ထောင်အောက်အထိ ဆီဖြတ်ပစ်ပါတယ်။ ထပ်နင်းလိုက်ရင် Speed Meter ရဲ့ တွက်ချက်မှုအရ ဂီယာကို ဒေါင်းပေးပါတယ်။ နောက်ထပ် လုပ်ဆောင်ချက်တစ်ခုက Automatic Transmission Lock Up Torque Converter လုပ်ပြီး ကားရဲ့ မောင်းနှင်နေတဲ့ အော်တိုဂီယာစနစ်ကို အမြန်ဆုံး ရပ်ပစ်တာပါ။ အရှိန်ကိုလိုက်ပြီး ဂီယာကို လိုရင်လို သလို တစ်ချက်ချင်းဒေါင်းပေးပြီး အမြန်လိုအပ်ရင် နံပါတ် ၁ ဂီယာအထိ အမြန်တစ်ခါတည်း ဒေါင်းပေး ပါတယ်။ အခုခေတ်မော်ဒယ်မြင့်ကားတွေမှာတော့ Two Step Break Switch တွေကို သုံးပါတယ်။

ဘယ်ခြေထောက်ကို မေ့ထားပါ

ဒါကြောင့် ဘယ်ဘက်က ဘရိတ်ပေါ်ခြေထောက်တင်ထားပြီး ညာဘက်က လီဘာနင်းနေရင် ကားရဲ့ အင်ဂျင်ထိန်းချုပ်မှုစနစ် အော်တိုဂီယာထိန်းချုပ်မှု စနစ်တွေ ရှုပ်ထွေးကုန်ပြီး ဂီယာရော အင်ဂျင်ပါနာပြီး ပျက်တတ်ပါတယ်။ အော်တိုဂီယာကားတိုင်းလိုလို ဘယ်ဘက်ခြေထောက်တင်ဖို့ကို ဘရိတ်ဘယ်ဘက် အစွန်မှာထားပေးတတ်ပါတယ်။ ဒါကြောင့် အော်တိုဂီယာကားကို မောင်းနှင်ရင် ညာဘက်ခြေထောက် တစ်ချောင်းထဲနဲ့ပဲ မောင်းနှင်ရမယ်လို့ ကားကုမ္ပဏီတွေက အတိအကျညွှန်ကြားထားပါတယ်။ ဒါကြောင့် အော်တိုဂီယာမောင်းမဲ့သူတွေအနေနဲ့ ဘယ်ခြေထောက်ကို မေ့ထားလိုက်ပါ။

ဒီနေရာမှာ ပြဿနာရှိတာက မန်နျူရယ်ဂီယာ မောင်းနေရာကနေ အော်တိုဂီယာပြောင်းမောင်းတဲ့ သူတွေအတွက်ပါ။ မန်နျူရယ်မောင်းတဲ့ သူတွေအနေနဲ့ ဘယ်ခြေထောက်ကို မဖြစ်မနေအသုံးပြုရ (ဘယ်ဘက်က ကလပ်နင်းရ) တဲ့အတွက် အော်တိုဂီယာ မောင်းရင်လည်း ဘယ်ဘက်ကိုသုံးတဲ့အကျင့် ဆွဲကပ်နေတတ်ပါတယ်။ ဒီလိုဆိုရင် ဘယ်ဘက်ကို တတ်နိုင်သမျှ မေ့ထားဖို့လိုပါတယ်။ ညာမောင်းကနေ ဘယ်မောင်းပြောင်းမောင်းရင် တွေ့တတ်တဲ့ အခက်အခဲလိုမျိုးပါပဲ။ ဒီပြဿနာဟာလည်း အော်တိုဂီယာအမောင်းကြာသွားလို့ မေ့မေ့ဖျောက်ဖျောက်နဲ့ ဘယ်ခြေထောက် မသုံးမိတော့ရင် ပျောက်သွားမယ့် အကျင့်တစ်ခုပါပဲ။

အော်တိုဂီယာတွေ အလုပ်လုပ်ပုံ

နောက်တစ်ခုက အော်တိုဂီယာတွေ ဘယ်လို အလုပ်လုပ်လဲကြည့်ရအောင်။ အော်တိုဂီယာတွေက Hydraulically လို့ခေါ်တဲ့ ဆီဖိအားစနစ်နဲ့ကားကို ရွေ့လျားစေတာပါ။ အော်တိုဂီယာဆီပန့် (Oil Pump) မှာ ဖရုံသီး (Converter) အဝင် ဂီယာရဲ့ Input Shaft မှာ ထိုင်ထားပါတယ်။ ဆီမရှိရင် ကလပ်ပလိပ်ပြားတွေကို ဆီနဲ့ ဖိအားမပေးနိုင်လို့ ကားမသွားပါဘူး။ ဆီနည်းနေရင်လည်း ပုံမှန်လောက်ကားမဆွဲပါဘူး။ ဆီများပြန်ရင်လည်း အော်တိုဆီအရမ်းပူပြီး ဂီယာ ကလပ်ပြားလေးတွေ ပျက်တတ်ပါတယ်။ ဂီယာအချိန်း အပြောင်းလုပ်တာကတော့ အပေါ်ကပြောတဲ့အတိုင်း KD မီးရဲ့ ကြိုးက လီဘာနင်းချိန် အင်ဂျင်အပတ်ရေ ပြည့်ရင် မိုင်နှုန်းပြမီတာ (Speed Meter) ရဲ့ထိန်းချုပ်မှု အင်းလက်လေထိန်းတံခါးဆင်ဆာ (Throttle Position Sensor) တွေရဲ့ ထိန်းချုပ်မှုနဲ့ လိုသလို ဂီယာအချိန်းအပြောင်း လုပ်ပေးဖို့ကို ECU Box ကနေ TCU(Transmission Control Unit) ကို D1၊ D2၊ D3၊ D4၊ D5 ဆိုပြီး အမြင့်ဆုံးပါတဲ့ ဂီယာအထိ မီးကြိုးတွေနဲ့ ထိန်းချုပ်အလုပ်လုပ်ပါတယ်။ တချို့မော်ဒယ်မြင့်ကားတွေမှာ CU Control Box နဲ့ အော်တိုဂီယာထိန်းချုပ်မှုစနစ် ပါပါတယ်။ အော်တိုဂီယာတွေမှာ ဆီမကောင်းရင် ဂီယာပျက်တတ်သလို ATF နဲ့ CVT မှားရင်လည်း ဂီယာပျက်တတ်ပါတယ်။ အော်တိုဂီယာနဲ့ CVT(Continuously Variable Transmission) ကို ကျွမ်းကျင်သူတွေဆို ဂီယာအပြင်ပိုင်းနဲ့ ဂီယာမောင်းတံ (Shift Lever) ကို ကြည့်ပြီး ခွဲနိုင်သလို ဆီတိုင်းတံမှာ အော်တိုဆီဆိုရင် ATF လို့ ရေးထားပြီး CVT Gear ဆိုရင် CVT လို့ ခွဲခြားရေးထားပေးပါတယ်။

ဂီယာမောင်းတံ (Shift Lever) ဘယ်လိုသုံးလဲ

အော်တိုဂီယာတွေမှာ OD Button ပါတဲ့ ကားတွေရှိသလို လုံးဝမပါတဲ့ ကားတွေလည်းရှိပါတယ်။ တချို့ကားတွေက ဂီယာမောင်းတံ (Shift Lever) မှာ OD လုံးဝမပါတဲ့ကားတွေပါ။ Shift Lock Button ပါတဲ့ ကားတွေရှိသလို Shift Lock Button လုံးဝမပါတဲ့ကား Shift Lock ကို ကားသော့ထည့်ပြီး သုံးရတဲ့ကားတွေလည်းရှိပါတယ်။ တန်ဖိုးကြီးကားတချို့မှာတော့ လုံးဝမထည့်ထားပါဘူး။ ကားလုံခြုံရေးအတွက် သော့ဖွင့်ပြီး ဘရိတ်နင်းမှ ဂီယာထည့်လို့ရအောင် လုပ်ထားပေးပါတယ်။ ဂီယာမောင်းတံရွှေ့ရာတွင် Release Button လို့ ခေါ်တဲ့ ဂီယာမောင်းတံဘေးကခလုတ်ကို နှိပ်မှ ရွှေ့ပြောင်း ဂီယာထည့်ရတဲ့ ကားတွေရှိသလို Release Button ခလုတ်မပါဘဲ ရွှေ့ပြီးရတဲ့ ဂီယာမောင်းတံတွေလည်း ရှိပါတယ်။ Shift Lock ဆိုတာ အော်တိုဂီယာကားတွေမှာ ဂီယာမောင်းတံကို P Position ကနေ စက်နှိုးပြီး ဘရိတ်မနင်းဘဲ ကျန်တဲ့ ဂီယာတွေကို ထည့်မရအောင် အထိန်းသဘောမျိုး ထည့်ထားပေးခြင်းဖြစ်ပါတယ်။ ဘရိတ်နင်းလိုက်ချိန်မှာ ဘရိတ် (Brake Pedal) နင်းတံအတွင်းဘက်မှာ တပ်ဆင်ထားတဲ့ ဘရိတ်မီးခလုတ် (Brake Pedal Switch) ကတစ်ဆင့် Relay သို့ မီးပေးကာ shift Lock Solenoid ခလုတ်ကို ဖွင့်ပေးပါတယ်။ ဒါကြောင့် ဘရိတ်နင်းမှ ဂီယာမောင်းတံ ပြောင်းလို့ရတာပါ။ ဘရိတ်နင်းပေမယ့် ဂီယာတံ

နေရာပြောင်းမရခြင်းဟာ ဘရိတ်မီးအဝင် Fuse ပြတ်တာ၊ Brake Pedal Switch မကောင်းတာ၊ Shift Lock Solenoid အလုပ်မလုပ်တာတွေကြောင့် ဖြစ်ပါတယ်။

ဒါတွေကတော့ အော်တိုဂီယာတွေအကြောင်းနဲ့ပတ်သက်ပြီး သိကောင်းစရာလေးတွေကို စုစည်းဖော်ပြလိုက်ခြင်းဖြစ်ပါတယ်။