Camera Flash အကြောင်း

# #ဖလက်ရှ် အကြောင်း တစေ့တစောင်း (Flash Photography).

ကျွန်တော်တို့ နေ့ဖက်အလင်းရောင် တောက်ပနေတဲ့ အချိန်မှာ နောက်ခံ background ဝါးအောင် aperture အကျယ် f/1.4 - 2.8 ဝန်းကျင်လောက် ထားရိုက်တဲ့ အခါ ကင်မရာရဲ့ အမြင့်ဆုံး native flash sync speed တွေဖြစ်တဲ့ 1/200th (သို့) 1/250th Sec လောက် အမြန်နှုန်းကိုတင်ရိုက်ရင်တောင် အလင်းဝင်ရောက်မှုအားများပြီး ပုံက ဖြူလွန်း (Burn) သွားမှာပါ။

အဲဒီလို ရိုက်လို့ ကျွန်တော်တို့ ပုံတွေ overexposure ဖြစ်ပြီး ဘယ်လို လုပ်ရမှန်းမသိပဲ ခေါင်းကုတ် စဉ်းစားနေချိန်...

အနီးအနားမှာ တခြား ဓါတ်ဆရာ တစ်ဦးက ဒီနေရာမှာပဲ မော်ဒယ် တစ်ယောက်ကို အားကောင်းတဲ့ flash တွေနဲ့ပါ ထပ်ဖောက်ပြီး ရိုက်သွားတာ တွေ့ရင် ဒီဓါတ်ဆရာ ဘာကောင်လဲကွာ လာနောက်နေတာလား ဆိုပြီး တစ်ချက်လောက်တော့ လှမ်းရှိုးလိုက် မိမှာပါ။


တကယ်တော့ အဲဒီ ဓါတ်ဆရာက မော်ဒယ်တွေ လိုက်စား (အဲ) ရိုက်စား နေတဲ့ flash အကြောင်း နားလည်သူ ဆရာကောင် ဖြစ်မှာပါ 🙂


ဘာကြောင့်လဲဆို အဲဒီဓါတ်ဆရာက ကျွန်တော်တို့ ကင်မရာရဲ့ native flash sync speed က အမြင့်ဆုံး 1/200-1/250 Sec အမြန်နှုန်းလောက်ထိပဲ ထားရိုက်နိုင်တဲ့ အကန့်အသတ်ကို ဖောက်ထွက်ပြီး...

high-speed sync (HSS) function ပါတဲ့ flash နဲ့ ကင်မရာ အများစု ထားပေးနိုင်တဲ့ 1/4000-1/8000 လောက်ထိ အမြန်နှုန်းကို ထားရိုက်လိုက်တဲ့အတွက် အလင်းဝင်ရောက်မှုကို လျှော့ချ လိုက်နိုင်လို့ ကျွန်တော်တို့ သာမန် ရိုက်တဲ့ ပုံတွေလို overexposure မဖြစ်တော့ပါဘူး။

အဲဒီလို HSS mode ကို အသုံးပြုခြင်းဖြင့် shutter speed ကို မြင့်တင်ပြီး ပတ်ဝန်ကျင်က အလင်းရောင်ကို ကိုယ်လိုသလောက် လျှော့ချပေးနိုင် သလို ...

flash output ကို ထိန်းချုပ်ပေးတဲ့ flash exposure compensation ကို လိုသလို အတိုးအလျှော့ လုပ်ပေးနိုင်ပါတယ်။

ဒီလို ပတ်ဝန်ကျင် အလင်းရောင် (ambient light) ကိုလျှော့ကျသွားချိန်မှာ subject ကို လိုအပ်တဲ့ flash အလင်းရောင် ဖောက်ပေးလိုက်ခြင်းဖြင့် ပတ်ဝန်းကျင်ကနေ ခွဲထွက်လာတဲ့ လှပတဲ့ ရုပ်လုံးကြွ portrait ပုံတစ်ပုံကို အချိန်နာရီ မရွေး ဖန်တီးနိုင်ပါတယ်။

ကိုယ်က မော်ဒယ်တွေ၊ pre-wedding တွေရိုက်စားတော့မယ်ဆိုရင် ကိုယ့်ရဲ့ customer တွေ အဆင်ပြေတဲ့အချိန် ရိုက်ရမှာမို့ သဘာဝ အလင်းရောင် တစ်ခုတည်းပဲ အားကိုးနေပြီး reflector လေးတွေလောက် သုံးရုံနဲ့ အလုပ်မဖြစ်တော့ပါဘူး။

အလင်းရောင်ကို ကိုယ်တိုင်က လိုသလို ထိန်းချုပ် အသုံးချ နိုင်ဖို့ flash မီး အလင်းရောင်တွေလည်း လိုအပ်လာပါပြီ။

ဓါတ်ဆရာတွေ အကြားမှာလည်း (အများအားဖြင့် portrait) ပုံတွေ ရိုက်ကူးတဲ့ အခါ flash အကြောင်း ကောင်းကောင်း နားလည်ပြီး သဘာဝ အလင်းရောင် နဲ့ လိုသလို တွဲဖက် အသုံးချတတ်သူတွေရဲ့ ပုံတွေဟာ ပိုပြီး ထူးခြား လှပနေတတ်ပါတယ်။

တကယ်တော့ flash photography ဆိုတာ ဖန်တီးမှု အနုပညာ (Creative art) တစ်မျိုးပါပဲ။

-------:::::::-------

*On-camera flash (သို့) Speedlight*

Flash photography မှာ subject ကို အလင်းပေးဖို့ သုံးတဲ့ studio pack strobes၊ monolights၊ speedlights စသည်ဖြင့် strobe-light sources တွေအမျိုးမျိုးရှိပါတယ်။

Studio strobe (သို့) Monolight တွေက Speedlight တွေထက် flash အလင်းအား ပိုကောင်းကြပေမဲ့ ၎င်းတို့ကို အသုံးပြုဖို့ AC power (သို့မဟုတ်) ကြီးမားတဲ့ battery pack တွေလိုပါမယ်။

ဒီအတွက် သယ်ဆောင်ရလည်း ခက်ခဲတာ အမှန်ပါပဲ။

Speedlight တွေကတော့ ကင်မရာပေါ်မှာ တပ်ဆင် အသုံးပြုနိုင်တဲ့ external flash (strobe light) မီး တစ်မျိုးပါ။

အရွယ်အစား သေးငယ်ပေါ့ပါးပြီး သယ်ဆောင်ရ လွယ်ကူတဲ့ အပြင် စွမ်းဆောင်ရည်လည်း မြင့်တာကြောင့် ဓါတ်ဆရာတွေအကြား ရေပန်းစား အသုံးများပါတယ်။

Speedlight တွေဟာ AA battery တွေ အသုံးပြုရုံနဲ့ run နိုင်ပါတယ်။

တချို့မှာတော့ built-in rechargeable battery ပါပါတယ်။

External power source တွေ နဲ့ တွဲသုံးနိုင်ရင်တော့ ၎င်းရဲ့ performance ကို ပိုကောင်းစေပြီး...

Battery life ကိုလည်း ပိုမိုကြာရှည်ခံစေမှာပါ။

ဒါအပြင် flash တစ်ခုနဲ့ တစ်ခုကြား အားပြန်ဖြည့်ချိန် flash recycle time ကိုလည်း ပိုမြန်စေလို့ တစ်ပုံရိုက်ပြီး နောက်တစ်ပုံရိုက်ဖို့ စောင့်ရချိန် တိုတောင်းသွားပါမယ်။

Speedlight ဟာ On-camera flash ဆိုပေမဲ့ ကင်မရာပေါ်မှာပဲ တပ်ဆင်အသုံးပြုရတာ မဟုတ်ပဲ...

ကင်မရာနဲ့ ဝေးရာ ကိုယ်လိုချင်တဲ့ နေရာတွေကို light stand တွေ သုံး၍ဖြစ်စေ၊ တစ်ယောက်ယောက်ကို ကိုင်ခိုင်းထား၍ ဖြစ်စေ ရွှေ့ထားပြီးလည်း သုံးနိုင်ပါတယ်။

ဓါတ်ဆရာတွေအကြားမှာတော့ off-camera flash အနေနဲ့ အသုံးပြုတဲ့ နည်းက subject ကို လိုချင်တဲ့ ရှုထောင့်က အလင်းပေးနိုင်တဲ့ အတွက် ပိုပြီး အသုံးတွင်ကျယ် ပါတယ်။


-------:::::::-------

*Off-camera flash system*

ကျွန်တော်တို့ subject ကို လိုအပ်တဲ့ ရှုထောင့်ကနေ လျော်ကန်တဲ့ အလင်းရောင် ပမာဏ ပေးနိုင်ဖို့ off-camera flash system ကို သုံးကြပါတယ်။

တချို့ကင်မရာတွေမှာ in-camera (built-in) flash တွေပါပေမဲ့ အလင်းအား နည်းတာကြောင့် အကွာအဝေး တစ်ခုမှာ ရှိတဲ့ subject ကို လုံလောက်တဲ့ အလင်းရောင် မပေးနိုင်သလို...

သေးငယ်တဲ့ light source က လာတာကြောင့် အနီးကပ်ရိုက်လိုက်တဲ့ အခါမှာလည်း subject ပေါ် အလင်းပြင်းပြင်း (harsh light) (သို့) ဆွဲတောင်မှုမရှိတဲ့ (square flat light) တွေကျရောက် စေတာကြောင့် ကျွန်တော်တို့ လိုချင်တဲ့ ပြေပြစ်ပြီး သဘာဝကျတဲ့ အလင်းရောင် (soft light) ကို ရမှာမဟုတ်ပါဘူး။

ဒါ့အပြင် in-camera (built-in) flash တွေဟာ camera's optical axis နဲ့ တစ်တန်းတည်း နီးကပ်စွာ ရှိနေတာကြောင့် red eye effect ကိုလည်း ဖြစ်ပေါ်စေပါတယ်။

ဘာကြောင့်လည်းဆိုရင် flash ရဲ့ အလင်းရောင်ဟာ မျက်လုံးရဲ့ အနောက်ဘက် သွေးကြော အလွှာ (choroid) ရှိရာ fundus အပိုင်းကို ရောက်ရှိရာကနေ တစ်ဆင့် အလင်းပြန်လာလို့ ကင်မရာ lens ထဲဝင်ရောက်ပြီး ရိုက်လိုက်တဲ့ subject ရဲ့ မျက်လုံးထဲမှာ အနီရောင် ပေါ်လာတာပါ။

အနီရောင်ဖြစ်နေရတာက သွေးကြော အလွှာ (choroid) ထဲက သွေးရောင်ကြောင့်ပါ။

(အခုနောက်ပိုင်း ကင်မရာတွေမှာတော့ red-eye reduction တွေပါလာကြပါပြီ)

ဒီလို အထက်က အားနည်းချက်တွေကို off-camera flash တွေ အသုံးပြုခြင်းဖြင့် ဖြေရှင်းပေးနိုင်ပါတယ်။

Off-camera flash တွေကို ကင်မရာနဲ့ ဝေးကွာတဲ့ နေရာမှာ ထားသုံးလို့ ကင်မရာ lens ရဲ့ axis နဲ့ တစ်တန်းတည်း မဖြစ်တာကြောင့် red-eye effect ပြဿနာမျိုးလည်း မရှိတော့တဲ့အပြင် ပုံတစ်ပုံကို ကိုယ့်စိတ်ကြိုက် အလင်းရောင် ချိန်ညှိပေးနိုင်ပြီး ပိုမိုကောင်းမွန်လှပတဲ့ portrait ပုံတွေ ဖန်တီးနိုင်ပါတယ်။

------:::::::------

*Wireless Triggers*

Flash တွေကို ကင်မရာ နဲ့ ဝေးကွာတဲ့ နေရာမှာထားပြီး မတူညီတဲ့ ရှုထောင့် အမျိုးမျိုးက ဓါတ်ပုံ ရိုက်တဲ့အခါ flash နဲ့ ကင်မရာ အကြား ချိတ်ဆက်ပေးဖို့ wireless triggers တွေ လိုလာပါမယ်။

ဒီနေရာမှာ ရှည်လျားတဲ့ cable ကြိုးတွေကို အသုံးပြုနိုင်ပေမဲ့ ကရိကထများပြီး ရှုပ်ယှက်ခတ် နေမှာမို့ အသုံးပြုရ အဆင်မပြေပါဘူး။

Flash တွေကို ကြိုးမဲ့ ချိတ်ဆက်အသုံးပြုရမှာ အဓိက အသုံးပြုတဲ့ Optical၊ Infrared၊Radio ဆိုပြီး နည်းလမ်း သုံးခုရှိပါတယ်။

-Optical (optical slave)

အဝေးက flash တစ်ခုကို ကင်မရာကနေ ကြိုးမဲ့ အချက်ပြ လှမ်းဖောက်ရာမှာ optical slave က အခြေခံအကျဆုံး နည်းပါ။

နောက်ပိုင်း Flash တွေ အတော်များများမှာ built-in optical slave mode တွေ ပါလာကြပြီး...

အဲဒီ slave mode မှာ အလင်းကို ခံစားသိနိုင်တဲ့ light receptor တွေကို အသုံးပြုပါတယ်။

ဒါကြောင့် ကျွန်တော်တို့ ကင်မရာမှာ ပါတဲ့ built-in flash မီးကို အသုံးပြုရုံနဲ့ အဆင်ပြေတာမို့ တခြားအပို ပစ္စည်းတွေ ထပ်ဝယ်စရာ မလိုတော့ပါဘူး။

သဘောတရားက off-camera flash မှာပါတဲ့ အလင်း အာရုံခံ ကိရိယာ (light receptor) ဟာ ကျွန်တော်တို့ ကင်မရာက ထွက်လာတဲ့ built-in flash မီးကို ခံစားသိလိုက်ရတာနဲ့ တစ်ပြိုင်နက် ၎င်းရဲ့ flash မီးကို ထုတ်လွတ်ပေးပါတယ်။

သို့သော် ဒီနည်းဟာ စတူဒီယို အခန်းတွေထဲမှာ သုံးရတာ ပိုအဆင်ပြေပြီး...

အပြင်မှာ နေ့ဖက် အလင်းအားများတဲ့ အခါ ကျွန်တော်တို့ built-in flash က အားပျော့တဲ့ flash မီးကို light receptor က အာရုံခံရာမှာ အခက်အခဲရှိနိုင်ပါတယ်။

ဒီလိုပဲ ညဖက်မှာလည်း ပတ်ဝန်းကျင်က မီးအလင်းရောင်တွေ ဥပမာ ဖြတ်သွားဖြတ်လာကားမီးတွေ (သို့) အနီးနားက တခြားဓါတ်ဆရာတွေရဲ့ flash မီး တွေကြောင့် အလင်းအာရုံခံ ဆင်ဆာတွေ အမှားမှားအယွင်းယွင်း ဖြစ်နိုင်ပါတယ်။

ဒါကြောင့် ဒီ optical slave က အရေးကြီးတဲ့ pre-wedding လို shooting တွေအတွက် ယုံကြည်စိတ်ချစွာ အသုံးပြုနိုင်တဲ့ နည်းတော့ မဟုတ်ပါဘူး။

-Infrared

Infrared triggering (အနီအောက် ရောင်ခြည်သုံး အချက်ပြ ခလုတ်နှိပ်ခြင်း) က အလင်းရောင်သုံး optical triggering နဲ့ သဘောတရားခြင်း အတူတူပါပဲ။

ဒါပေမဲ့ infrared (အနီအောက်ရောင်ခြည်) receptor က built-in flash ကလာတဲ့ မြင်တွေ့နိုင်တဲ့ အလင်းရောင်မျိုးကို အာရုံခံတာမဟုတ်ပဲ...

မသိသာတဲ့ အချက်ပြ ရောင်ခြည် (Infrared signal) ကို အသုံးပြုတဲ့ အတွက် တခြားမီးရောင်တွေရဲ့ မှားယွင်းစွာ triggering လာလုပ် ခံရတာမျိုး မရှိတော့ ပါဘူး။

ဒါ့အပြင် ကိုယ့် ကင်မရာက built-in flash ရဲ့ မီးရောင်က subject ကို သွားသက်ရောက်မှု ပြဿနာမျိုးလည်း မရှိတော့ပဲ off-camera flash ရဲ့ အလင်းရောင်ကိုပဲ အနှောက်အယှက်မရှိ လိုသလို စိတ်ကြိုက် အသုံးပြုနိုင်မှာပါ။

ဒီနည်းကိုလည်း စတူဒီယိုတွေ အတွင်း အသုံးပြုတာက ပိုကောင်းပြီး အပြင်ဖက် ကျယ်ဝန်းတဲ့ နေရာတွေမှာတော့ ကင်မရာက transmitter နဲ့ flash ရဲ့ receiver တွေကြား ကောင်းမွန်တဲ့ ချိတ်ဆက်မှုရအောင် တစ်ခုနဲ့ တစ်ခု မြင်ကွင်း တစ်ဆက်တည်း (direct line-of-sight) ရှိနေမှသာ အဆင်ပြေပါတယ်။

နောက်ပိုင်း ကင်မရာနဲ့ flash တွေမှာ built-in infrared slaves တွေ ပါလာပါတယ်။ မပါရင်လည်း external transmitter နဲ့ receiver တွေ ဝယ်သုံးနိုင်ပါတယ်။ စျေးသိပ်မကြီးပါဘူး။

-Radio

ရေဒီယိုလှိုင်းတွေ အသုံးပြုတဲ့ Radio slave mode ကတော့ ကင်မရာနဲ့ flash အကြား အကောင်းဆုံး ကြိုးမဲ့ ချိတ်ဆက်မှု စနစ် တစ်ခုပါ။

၎င်းက ရေဒီယိုလှိုင်းတွေကို အသုံးပြုတဲ့ အတွက် optical နဲ့ infrared တို့လို အလင်းရောက်ခြည် ထုတ်လွတ်မှု (transmission) မလိုအပ်ပါဘူး။

ဒါအပြင် ချိတ်ဆက်မှုအားကောင်းတဲ့ အတွက် transmitter နဲ့ receiver တွေဟာ မြင်ကွင်းတစ်ဆက်တည်းမှာ ရှိနေဖို့ မလိုပဲ...

flash တွေကို ကင်မရာနဲ့ အလွန်ဝေးကွာတဲ့ နေရာမှာ ထားပြီး ယုံကြည်စိတ်ချစွာ ဆက်သွယ် အသုံးပြုနိုင်ပါတယ်။

Professional ဓါတ်ဆရာတွေ အကြား အသုံးများတဲ့ PocketWizard လို transceivers တွေဟာ transmitter ရော receiver အတွက်ပါ နှစ်မျိုးလုံး သုံးလို့ရတဲ့ အပြင် flash တွေ အများအပြားကို group တွေ channel တွေ ခွဲပြီး တစ်ပြိုင်နက် ထိရောက်စွာ ချိန်ဆက် အသုံးပြုနိုင်တဲ့ အတွက် အလွန်ပဲ ရေးပန်းစားပါတယ်။

၎င်း transceiver တွဟာ ကင်မရာနဲ့ flash တွေရဲ့ exposure compensation တွေကိုလည်း တိုက်ရိုက်ချိန်ညှိပေးနိုင်တဲ့ အတွက် အလွန်ပဲ အသုံးတည့်ပါတယ်။

ပြောစရာတစ်ခုကတော့ စျေးလည်း အဆမတန် ကြီးတာပါပဲ။


-------:::::::-------

တကယ်လို့ ကိုယ့်မှာ အထက်ကလို wireless triggers တွေမရှိဘူးဆိုရင်လည်း တခြား နည်းလမ်းတွေ ရှိပါတယ်။

-Bouncing light

Off-camera flash တွေကို camera hot shoe မှာပဲ တပ်ပြီး subject ရဲ့ မျက်နှာဆီ တည့်တည့် ချိန် ဓါတ်ပုံရိုက်တဲ့အခါ ပြင်းရှတဲ့ အလင်း harsh light ကြောင့် မလှပတဲ့ အပြင် သဘာဝကျတဲ့ အလင်းရောင်ကို ရဖို့ မလွယ်ပါဘူး။

သို့သော် Flash head တွေ အများစုဟာ အထက်အောက်၊ ဘယ်ညာ လိုသလို လှည့်ပေးပြီး အသုံးပြုနိုင်ပါတယ်။

ဒါကြောင့် flash အကြောင်း နားလည်တဲ့ ဓါတ်ဆရာတွေဟာ flash ကို subject ဆီတည့်တည့် မချိန်ပဲ အနီးနားက နံရံ (သို့) အပေါ် မျက်နှာကြက်တွေဘက် လှည့်ပြီး အဲဒီကနေမှ တစ်ဆင့် flash ကိုပြန်ကန်ထွက်လာစေ တဲ့ အတွက် ပိုပြီး ပြေပြစ်တဲ့ အလင်းရောင် (bouncing light) ကို ရရှိစေပါတယ်။

-Flash brackets and Cables

နောက်တစ်နည်းကတော့ flash ကို ကင်မရာ lens axis ရဲ့ ဘေးဖက် (သို့) အပေါ်၊ အောက် ဖက်တွေကို အနည်းငယ် ပိုဝေးကွာအောင် ဆန့်ထုတ်ပေးနိုင်တဲ့ L-type bracket၊ Straight bracket နဲ့ Camera rotating bracket တွေသုံးနိုင်ပါတယ်။

ကင်မရာနဲ့ flash အကြား ဆွက်သွယ်မှုကိုတော့ သီးသန့်ပြုလုပ်ထားတဲ့ cable တွေနဲ့ ချိတ်ဆက်ပေးနိုင် ပါတယ်။

-------:::::::-------

*TTL (through the lens)*

Flash photography မှာ TTL (through the lens) အသုံးပြု နိုင်တဲ့ flash တွေ ရေပန်းစားလာပါတယ်။

TTL ဆိုတာ flash ရဲ့ automatic mode ဖြစ်ပြီး ကင်မရာရဲ့ auto mode အလုပ်လုပ်ပုံနဲ့ ဆင်တူပါတယ်။

ကင်မရာ shutter ကိုနှိပ်လိုက်တဲ့အခါ TTL flash က အစကနဦး pre-flash ကို အရင် ထုတ်လွတ်ပါတယ်။

အဲဒီ pre-flash ရဲ့ အလင်းရောင်က subject ကိုရိုက်ခတ်ပြီး ပြန်ကန်ထွက်လာတဲ့ အလင်းပုံရိပ်ဟာ lens ကနေ တစ်ဆင့် ကင်မရာထဲ ဝင်ရောက်လာပြီး exposure meter ဆီ ရောက်ရှိပါတယ်။

အဲဒီအခါ exposure တိုင်းတာတဲ့ meter က subject ကို မှန်ကန်တဲ့ အလင်းရောင်ရစေဖို့ exposure ကို ဘယ်လောက်ကြာကြာ ဖွင့်ပေးရမလဲကို တွက်ချက် ချိန်ညှိပေးပါတယ်။

ခေတ်ပေါ် TTL စနစ်က ကင်မရာ နဲ့ flash တွရဲ့ exposure settings တွေကို လိုသလို ထိန်းချုပ်ပေးနိုင်ပါတယ်။

ဒါကြောင့် TTL ကိုသုံးခြင်းဖြင့် ကျွန်တော်တို့ manual mode မှာလို ကိုယ်တိုင်က လိုက်တွက်ချက်ပြီး အရင်စမ်းသပ် ရိုက်ကြည့် နေရသေး တတ်လို့ ဖြစ်ပေါ်လာတဲ့ အချိန်နှောင့်နှေးမှု ပြဿနာမျိုး မရှိတာ့ပဲ...

အချိန်လု ရိုက်ရတဲ့ pre-wedding ဓါတ်ဆရာတွေအတွက် အလွန်အသုံးဝင်ပါတယ်။

သူ့ရဲ့ အားနည်းချက်က ကျွန်တော်တို့ ကင်မရာကို auto mode မှာထားရိုက် သလိုမျိုးပါ။

ဥပမာ subject ကို နောက်ခံ အနက်ရောင် background (သို့) အဝတ်အစား နဲ့ တွဲရိုက်တဲ့ အခါ background ကို metering တွက်ချက်မိလို့ subject ကို flash အလင်းအား ပိုပေးမိပြီး ဖြူလွန်းသွားတာမျိုး...

Background (သို့) အဝတ်အစား အဖြူနဲ့ တွဲရိုက်တဲ့အခါ မှာလည်း မှားရွင်းပြီး flash အလင်းအား လျှော့ပေးလို့ subject မဲသွားတာတွေဖြစ်တတ်တာပါ။

-------:::::::-------

*Manual mode*

Manual mode ကို အသုံးပြုခြင်းရဲ့ ကောင်းကြိုးကတော့...

ပတ်ဝန်းကျင် အလင်းရောင် နဲ့ subject ပေါ်ကျရောက်မဲ့ အလင်းရောင် နှစ်ခု ရဲ့ အချိုးအစား ပမာဏ (ratio) တွေကို ကိုယ်လိုချင် သလို ထိန်းချုပ်ပေးနိုင်မှာ ဖြစ်လို့...

ပုံတစ်ပုံကို ကိုယ့် စိတ်ထဲ ရှိတဲ့ အတိုင်း အလင်းအမှောင် ပေးပြီး ဖန်တီးနိုင်မှာပါ။

သို့သော် Manual flash အသုံးပြုတဲ့ အခါမှာတော့ subject ကို လျော်ကန်တဲ့ အလင်းရောင် ရစေဖို့...

ကျွန်တော်တို့ flash ရဲ့ guide number (GN) ပေါ်မူတည်ပြီး subject နဲ့ အကွာအဝေး၊ flash power level နဲ့ ကင်မရာရဲ့ settings တွေကို ကိုယ်တိုင် တွက်ချက် ချိန်ညှိပေးဖို့ လိုပါတယ်။

Guide number (GN) ဆိုတာ flash power ကို ဖော်ပြတဲ့ ကိန်းဂဏန်း တစ်ခုပါ။

GN မြင့်လေ flash power ပိုအားကောင်းလေပါပဲ။

Guide number တစ်ခုဟာ iso 100 မှာ exposure တစ်ခု ရဲ့ f/stop ကို ပေးထားတဲ့ အကွာအဝေးနဲ့ မြောက်ထားတဲ့ ရလဒ်ဖြစ်ပါတယ်။

ညီမျှခြင်း အားဖြင့်...

GN = f/number x distance ပါ။

ဥပမာအားဖြင့်...

သင်က Guide number 100 ရှိတဲ့ flash တစ်ခု နဲ့ ၂၅ ပေ အကွာက subject ကို ဓါတ်ပုံရိုက်မယ်ဆိုရင် မှန်ကန်တဲ့ exposure ရဖို့ ညီမျှခြင်းအားဖြင့်

100 = f/number x 25

100/25 = f/ number

4 ရပါတယ်။

(ဟုတ်လားတော့ မသိဘူး 🙂

ဒါကြောင့် f/4 ကို သုံးဖို့ လိုပါလိမ့်မယ်။

ဒီလိုပဲ subject က ပေ ၅၀ အကွာမှာ ရှိရင် f/2 သုံးဖို့လိုပြီး...

၅ ပေ အကွာ ဆိုရင်တော့ အနီးစပ်ဆုံး f/22 မှာ ထားရိုက်ဖို့ လိုပါမယ်။

GN ကို ISO 100 မှာ ဖော်ပြထားတာ ဖြစ်တဲ့ အတွက် တကယ်လို့ ပိုမြင့်တဲ့ ISO 800 မှာထားသုံးမယ် ဆိုရင် ပေ ၅၀ အကွာအဝေးက subject အတွက်ဆိုရင် aperture 5.6 မှာ ထားရိုက်ရပါမယ်။

အထက်ပါ တွက်ချက်မှုတွေမှာ flash ကို အားအပြည့် (full power) အသုံးပြုထားတာပါ။

အကယ်၍ battery life ကို save လုပ်ချင်လို့ ဖြစ်စေ၊ recycle time ကို ပိုမြန်ချင်လို့ ပဲ ဖြစ်ဖြစ် (ဒါမှမဟုတ်) subject နဲ့ အနီးကပ်ထားရိုက်ချင်တဲ့ အခါမျိုးမှာ flash output ကို လျှော့ချ အသုံးပြုနိုင်ပါတယ်။

ဒီလို့ flash power ကို လျှော့ချ အသုံးပြုတဲ့အခါ ညီမျှခြင်းရဲ့ တစ်ဖက်က အခြား variables တွေကိုလည်း လိုက်ပြောင်းပေးဖို့ လိုပါမယ်။

ဥပမာ ISO 100 မှာ GN 100 ရှိတဲ့ flash နဲ့ ၂၅ ပေ အကွာအဝေးက subject ကို flash power အပြည့်ရဲ့ လေးပုံ တစ်ပုံ 1/4 ပဲ သုံးမယ်ဆိုရင် aperture f/2 မှာ ထားရိုက်ရပါမယ်။

(ယခင် ဥပမာမှာ အား အပြည့်နဲ့ ရိုက်တုန်းက f/4 ပါ)

(နောက်ထပ် သိရမှာက aperture နဲ့ flash power output က အပြန်အလှန် ဆက်နွယ်နေတာပါ)

အဲဒီလို တွက်ချက်မှုတွေ ကိုယ်တိုင် မလုပ်ချင်ရင် လည်း တခြားနည်း ရှိပါတယ်။

ဒါကတော့ light meter ကို အသုံးပြုတာပါ။

Light meter ဆိုတာ flash ရဲ့ အလင်းရောင်ကို အာရုံခံပြီး ထားရမဲ့ exposure value တွေကို တွက်ချက်ပေးတာပါ။

အသုံးပြုပုံက light meter ကို ရိုက်မဲ့ subject နားမှာကပ်ပြီး flash တစ်ချက် အစမ်းဖောက်ကြည့် ရပါမယ်။ subject နားကျရောက်လာတဲ့ အဲဒီ flash အလင်းရောင်ကို meter ကဖတ်ပြီး exposure value ကို တွက်ပေးပါတယ်။ ဥပမာ ကျရောက်လာတဲ့ flash အားပေါ်မှုတည်ပြီး aperture ဘယ်လောက်နဲ့ ရိုက်ရမလဲ ဆိုတာ သတ်မှတ်ပေးတာပါ။

Sekonic light meter တွေက pro တွေအကြား အသုံးများပြီး စျေးလည်းကြီးပါတယ်။

-------:::::::-------

*Light Modifier*

Speedlight ဟာ အချင်း လေးလက်မ လောက်သာရှိတဲ့ သေးငယ်တဲ့ light source ဖြစ်တဲ့အတွက် သူ့ချည်းပဲ သုံးရင် အလင်းပြင်းပြင်း hard light ကိုပဲ ရမှာပါ။

ဒါကြောင့် ပြေပြစ်တဲ့ အလင်းရောင် (soft light) ရရှိဖို့ flash ခေါင်း ရှေ့မှာ light modifier တွေတပ်ဆင်ပေးခြင်းဖြင့် အလင်းရောင် ပြန့်ကားထွက်လာပြီး ကြီးမားတဲ့ light source ရအောင် ဖန်တီး နိုင်ပါတယ်။

Light modifier အမျိုးအစား အမြောက်အများ ရှိပြီး တစ်မျိုးစီတိုင်းက subject ကို မတူညီတဲ့ flash အလင်းရောင် တွေနဲ့ ထူးခြားကွဲပြားတဲ့ ပုံတွေကို ဖန်တီးပေးနိုင်ပါတယ်။

အသုံးများတဲ့ light modifier တွေကို အောက်မှာ တစ်ခုခြင်း ဖော်ပြသွားပါမယ်။

(ပုံ နဲ့ တွဲကြည့်မှ ပိုနားလည်နိုင်မှာမို့တစ်ခုချင်းစီရဲ့ ပုံတွေကိုလည်း တွဲတင်ပေး လိုက်ပါတယ်)

---------->

-Softbox

Softbox တွေက နူးညံ့ ပြေပြစ်တဲ့ soft light ကို ဖန်တီးပေးတာကြောင့် အလွန် ပေါ်ပြူလာ ဖြစ်ပြီး အသုံးများတဲ့ light modifier တစ်ခုပါ။

Softbox အရွယ်အစားကြီးလေ ပိုပြီ ပြေပြစ်ညင်သာတဲ့ flash မီးအလင်းရောင် soft light ကိုရလေပါပဲ။

ဒီ Softbox တွေက flash မီး အလင်းရောင်ကို ကိုယ်လိုချင်တဲ့ နေရာဆီ ဦးတည်ပေးနိုင်လို့ single နဲ့ couple portrait တွေရိုက်ရာမှာ အသုံးများပါတယ်။

ဓါတ်ဆရာ အများစုဟာ သဘောတရားတူတဲ့ shoot-through ထီးဖြူ (umbrella-white-shoot-through) ထက် Softbox တွေကို professional ပိုဆန်တဲ့ ဟန်ရှိတယ် ယူဆလို့ ပို အသုံးများကြပါတယ်။

-Beauty Dish

Beauty dish က အလင်းတန်း (beam of light) ကို ဖန်တီးပေးပါတယ်။

၎င်းကို light stand တွေပေါ်တင်ပြီး ခေါင်းအထက်ဖက် အမြင့်ကနေ မော်ဒယ် အပေါ်ကို အလင်းတန်း ကျရောက်စေပါတယ်။

Beauty dish တွေရဲ့ အလင်းအားက ပြင်းပြီးအထူးသဖြင့် မော်ဒယ်ရဲ့ ယောက်ျား ပီသမှု ၊ dramatic ဆန်မှုတွေကို ဖော်ကျူးရာမှာ သုံးတတ်ကြပါတယ်။

၎င်းမှာ diffusing sock တွေ တပ်သုံးရင်တော့ ပိုပြီး ပြေပြစ်တဲ့ အလင်းရောင်ကို ရနိုင်ပါတယ်။

---------->

-Strip Bank

၎င်းက ကျဉ်းမြောင်း ရှည်သွယ်တဲ့ အလင်းတန်း (strip of light) ကို ထုတ်လွတ်ပေးတဲ့ အတွက် side lighting (သို့) hair light တွေအဖြစ် အသုံးများပြီး...

Key light အဖြစ်တော့ အသုံးနည်းပါတယ်။

---------->

-Umbrella-white-shoot-through

Light modifier တွေကို အခုမှ ပထမဆုံး စတင် အသုံးပြုသူတွေ အတွက် ဒီထီးဖြူက အကောင်းဆုံးပါ။

အသုံးပြုရ လွယ်ကူတဲ့အပြင် ကိုယ်ရိုက်မဲ့ မော်ဒယ်အပေါ် ကောင်းမွန်ပြေပြစ်တဲ့ အလင်းရောင် ရရှိစေပြီး လှပတဲ့ portrait ပုံတွေ ဖန်တီးနိုင်မှာပါ။

လေတိုက်တဲ့ နေရာတွေမှာတော့ လွှင့်ပါသွားနိုင်တာမို့ ထိန်းသိမ်းရ ခက်နိုင်ပါတယ်။

---------->

-Octabank

Octabank တစ်ခု ရဲ့ အရွယ်အစားက လက်မ ၆၀ လောက်ရှိပြီး အလွန်ကြီးမားပါတယ်။

ဒါကြောင့် ၎င်းက ထွက်လာတဲ့ light source လည်းကြီးသွားပြီး subject ပေါ် အလွန် ညင်သာပြေပြစ်တဲ့ အလင်းရောင်ကို ကျရောက်စေပါတယ်။

၎င်းရဲ့ ကြီးမားတဲ့ အရွယ်အစားကြောင့် အဖြူရောင် နောက်ခံ background အဖြစ်လည်း အသုံးပြုနိုင်ပါတယ်။

ပြဿနာက သယ်ဆောင်ရ၊ သိမ်းဆည်းရ ခက်တာပါပဲ။

---------->

-Parabolic Umbrella

ဒါကတော့ Octabank ထက်တောင် ပိုကြီးနေလို့ ဧရာမ light modifier လို့ ဆိုရ မလားပဲ။

၎င်းရဲ့ အလင်းပြန်နိုင်တဲ့ အတွင်းပိုင်းဟာ ကြီးမှား ကျယ်ပြန့်တဲ့ light source ကို ထုန်လွတ်ပေးလို့ လူအများအပြား ပါဝင်တဲ့ group လိုက် ဓါတ်ပုံတွေ ရိုက်တဲ့ အခါမှာ အသုံးဝင်ပါတယ်။

မော်ဒယ်တွေ ရိုက်တဲ့ အခါမှာတော့ တစ်ကိုယ်လုံးပေါ်ကို အလင်းဖြန့်ချ ပေးနိုင်လောက်အောင် သိပ်ကို အလင်းကျယ်ပြန့်လွန်းလို့ depth နဲ့ details တွေကို ဖန်တီးပေးတဲ့ shadow တွေပါ ပျောက်သွားမှာ စိုးရပါတယ်။

-------:::::::-------

*Lighting Setups*

Portrait ရိုက်ဖို့ အတွက် lighting setup တွေ ပြင်ဆင်တဲ့အခါမှာ key light၊ fill light နဲ့ back light၊ rim light၊ hair light စတာတွေကို သိထားရပါမယ်။

---------->

-One-light portrait

ပတ်ဝန်းကျင် အလင်းရောင် တစ်ခုခု (သို့)

နေဝင်ချိန်၊ နေထွက်ချိန်တွေမှာ Portrait ရိုက်တဲ့အခါ နေရောင်ခြည်ကို rim light၊ side light သို့ hair light အဖြစ် သုံးပြီး external flash light တစ်ခုထဲနဲ့ ရိုက်နိုင်ပါတယ်။

ပြင်ဆင် ပုံကတော့...

Flash အလင်းကို model ရဲ့ ဆံပင်ခွဲထားတဲ့ အခြမ်းဖက်ကို ရွှေ့ပြီး ကင်မရာနဲ့ ၄၅ ဒီဂရီ အကွာအဝေးလောက်မှာ ထားရပါမယ်။

ဒီနည်းက model ရဲ့ ဆံပင်မျက်နှာပေါ်ကျလာပြီး flash အလင်းကို ကာဆီးသလို မဖြစ်သွားအောင်ပါ။

Flash light ကို Model ရဲ့ ဦးခေါင်း အပေါ်ဖက် နားကနေ အောက်ကို အနည်းငယ်စောင်းပြီး ချိန်ထားပါမယ်။

Flash power ကိုတော့ ကိုယ်ရိုက်နေတဲ့ ပတ်ဝန်းကျင် အလင်းအားပေါ် မူတည်ပြီး ထားပေးရပါမယ်။

အရမ်းကြီး များသွားရင် hard shadow တွေပေါ်လာမှာမို့ သတိထားရပါမယ်။

---------->

-Butterfly Lighting

ဒီ lighting setup မှာ...

Flash light ကို model ရဲ့ အရှေ့တည့်တည့် ၅ ပေ အကွာလောက်မှာထားပါ။

ပြီးရင် light stand ပေါ် တင်ပြီး ၉ ပေ၊ ၁၀ ပေ လောက်အမြင်ကနေ အောက်ကို စောင်းချိန်ပေးပါ။

Butterfly lighting ကြောင့် model ရဲ့ မျက်နှာပြင်ပေါ် နှာခေါင်းအောက်မှာ အရိပ်ထင်နေနိုင်တဲ့ အတွက် reflector (သို့) အခြား flash light တစ်ခုကို fill light အဖြစ်သုံးပြီး ဖျောက်ဖျက်ပစ်နိုင်ပါတယ်။

သင့် close-up ရိုက်နေချိန် လိုအပ်ရင် model က reflector ကို အပေါ်ပင်ပြီး ကိုင်ထားနိုင်ပါတယ်။

---------->

-Rembrandt lighting

ဒီ lighting setup ကို မှန်မမှန် သိဖို့ကတော့ flash အလင်းပေးလိုက်တဲ့ မျက်နှာဘက် အခြမ်းရဲ့ ဆန့်ကျင်ဖက် ပါးအပေါ်ဖက်မှာ တြိဂံပုံ အလင်းရောင် အကွက်လေး ပေါ်နေတာကို တွေ့ရဖို့ပါ။

တပ်ဆင်ပုံကတော့...

Key light ကို ကင်မရာ နဲ့ ၄၅ ဒီဂရီလောက် အကွာ... Model နဲ့ က ၅ ပေလောက်ကွာပြီး အမြင့် ၆-၇ ပေလောက်မှာ ထားရပါမယ်။

Fill light ကိုတော့ key light ရဲ့ ဆန့်ကျင်ဖက်မှာ ထားပြီး...

၎င်းရဲ့ flash အားကို key light ထက် ထက်ဝက်လောက် အလင်းအား ပိုနည်းအောင် (သို့) subject နဲ့ နှစ်ဆ ပိုဝေးအောင် ထားပေးရပါမယ်။

ဒါမှသာ အားပိုပျော့တဲ့ fill light ရမှာပါ။

Flash ကို စမ်းသပ် ရိုက်ကြည့်ပြီး မီးအလင်းကို model အတွက် လိုအပ်သလို ချိန်ပေးရပါမယ်။

Fill flash နေရာမှာ reflector ကို အသုံးပြုလို့လည်း ရပါတယ်။

---------->

-Headshot Lighting

Model ကို အနက်ရောင် background နဲ့ တွဲရိုက်တဲ့ အခါ Headshot lighting က အရေးကြီးပါတယ်။

ဘာကြောင့်လည်းဆိုရင် တစ်ခါတစ်ရံ model ရဲ့ ဆံပင် အရောင်က နောက်ခံ background နဲ့ ရောနှော သွားတတ်ပါတယ်။

ဒါကြောင့် အဲဒီလို အခြေအနေတွေမှာ ဦးခေါင်းရဲ့ အသွင်အပြင်ကို နောက်ခံ background ကနေ ပြန်လည် ခွဲထုတ်ဖို့ hair light ကို သုံးရပါတယ်။

ပြင်ဆင်ပုံက...

Key light ကို ကင်မရာရဲ့ ဘေးဖက် ၄၅ ဒီဂရီ အကွာလောက်မှာထားပြီး model နဲ့ ၅ ပေ အကွာ အမြင့် ၆-၇ ပေ လောက်ကနေ ချိန်ပေးရပါမယ်။

Hair light ကိုတော့ model ရဲ့ အနောက်ဖက် ၄ ပေ အကွာ၊ light stand အပေါ် အမြင့် ၉-၁၀ ပေ လောက်မှာ ထားပေးသင့်ပါတယ်။

အလင်းရောင်ကို ဆံပင်တွေဆီ ချိန်တည့်ပေးနိုင်ဖို့ Softbox လိုမျိုးတွေကို သုံးသင့်ပါတယ်။

----------::::::::::----------

*အခြားသိသင့်သည့် အရာများ*

-တစ်ခါတစ်ရံ Hard light တွကို သုံးဖို့လိုလာတဲ့အခါ စုစည်းကျစ်လစ်တဲ့ အလင်းတန်းတွေ ထုတ်ပေးနိုင်တဲ့ Snoot၊ Grid တို့လို modifier တွေ အသုံးပြုနိုင်ပါတယ်။

-တချို့ flash တွေမှာ zoom function ပါဝင်ပါတယ်။

Flash zoom function ဟာ telephoto lens နဲ့ သဘောတရား တူပါတယ်။

Flash မှာ focal point ကိုချိန်ပေးခြင်းဖြင့် လိုချင်တဲ့ အကွာအဝေးဆီကို flash အလင်းရောင် ရောက်ရှိအောင် ပို့လွတ်ပေးနိုင်ပါတယ်။

သာမန် flash တွေရဲ့ မီးအလင်းရောင်ကတော့ ပြန့်ကားထွက်သွားလို့ အဝေးက subject ကိုထိမှန်အောင် မစွမ်းဆောင်နိုင်ပါဘူး။

-Flash အများစုရဲ့ မူလ Colour temperature က Daylight 5600K ဖြစ်ပါတယ်။

Flash အလင်းရောင်တွေကို colour gel တွေ အသုံးပြုပြီး လိုသလို အရောင်တွေ ပြောင်းပေးနိုင်ပါတယ်။

-နေ့ဖက်အလင်းအား များချိန် wide aperture နဲ့ ရိုက်ချင်သော်လည်း ကိုယ့်မှာ High speed sync ပါတဲ့ flash တွေ မရှိတဲ့အခါ အလင်းရောင်လျှော့ချဖို့ ND Filter တွေသုံးနိုင်ပါတယ်။

-Long exposure နဲ့ Rear curtain flash sync ကို တွဲရိုက်ခြင်းဖြင့် Dancer တွကို ရိုက်တဲ့အခါ အနောက်က ကျန်ခဲတဲ့ trail နဲ့ အတူ ပြတ်သားတဲ့ Dancer ရဲ့ ပုံရိပ်တွေကို ဖမ်းယူနိုင်မှာ ဖြစ်သလို...

ကားလမ်းမပေါ် က light trails တွေနဲ့ model ရဲ့ ပြတ်သားတဲ့ ပုံရိပ်တွေကို တစ်ပုံတည်းမှာ အတူတကွ ဖမ်းယူရရှိနိုင်ပါတယ်။

(ရိုက်နည်းကို လေ့လာနိုင်ဖို့ အောက်မှာ youtube video link တစ်ခုပါပါတယ်)

-Speedlight flash ဝယ်တဲ့အခါ Guide number၊ High speed sync (HSS) နဲ့ Auto flash mode (TTL) တွေနဲ့ အတူ ဘယ်လိုကင်မရာ နဲ့ compatible ဖြစ်သလဲဆိုတာတွေကို မဝယ်ခင် သေချာ မေးစမ်းသင့်ပြီး ကိုယ်သုံးရတာနဲ့ အဆင်ပြေမယ့် flash ကို ဝယ်ယူသင့်ပါတယ်။

Manual only flash တွေက စျေးသက်သာပြီး...

HSS နဲ့ TTL mode တွေ ပါတဲ့ flash တွေက စျေးကြီးကြပါတယ်။

Canon နဲ့ Nikon ထုတ် flash တွေက စျေးကြီးကြပါတယ်။

တချို့ Third party flash တွေက စျေးသက်သာပြီး စွမ်းဆောင်ရည်လည်း ကောင်းမွန်ကြလို့ လူသုံးများကြပါတယ်။

အဲဒီထဲက Yongnuo ထုတ် flash တွေဟာ စျေးသက်သာပြီး လူကြိုက်များကြပါတယ်။

-----:::::-----

စာအရှည်ကြီး ဖတ်ရတာ ပျင်းကြမှာ သိပေမဲ့ တကယ် လေ့လာချင်တဲ့ ဝါသနာ ရှင်တွေ ဖတ်မိပါက စုံစုံလင်လင်လေး သိသွားစေချင်တဲ့ စေတနာပါ 🙂

ချစ်ခြင်းများစွာဖြင့်


Zawgyifont

# #ဖလက္ရွ္ အေၾကာင္း တေစ့တေစာင္း (Flash Photography).
ကၽြန္ေတာ္တို႔ ေန႔ဖက္အလင္းေရာင္ ေတာက္ပေနတဲ့ အခ်ိန္မွာ ေနာက္ခံ background ဝါးေအာင္ aperture အက်ယ္ f/1.4 - 2.8 ဝန္းက်င္ေလာက္ ထား႐ိုက္တဲ့ အခါ ကင္မရာရဲ႕ အျမင့္ဆံုး native flash sync speed ေတြျဖစ္တဲ့ 1/200th (သို႔) 1/250th Sec ေလာက္ အျမန္နႈန္းကိုတင္႐ိုက္ရင္ေတာင္ အလင္းဝင္ေရာက္မႈအားမ်ားၿပီး ပံုက ျဖဴလြန္း (Burn) သြားမွာပါ။
အဲဒီလို ႐ိုက္လို႔ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ပံုေတြ overexposure ျဖစ္ၿပီး ဘယ္လို လုပ္ရမွန္းမသိပဲ ေခါင္းကုတ္ စဥ္းစားေနခ်ိန္...
အနီးအနားမွာ တျခား ဓါတ္ဆရာ တစ္ဦးက ဒီေနရာမွာပဲ ေမာ္ဒယ္ တစ္ေယာက္ကို အားေကာင္းတဲ့ flash ေတြနဲ႔ပါ ထပ္ေဖာက္ၿပီး ႐ိုက္သြားတာ ေတြ႕ရင္ ဒီဓါတ္ဆရာ ဘာေကာင္လဲကြာ လာေနာက္ေနတာလား ဆိုၿပီး တစ္ခ်က္ေလာက္ေတာ့ လွမ္းရိႈးလိုက္ မိမွာပါ။
တကယ္ေတာ့ အဲဒီ ဓါတ္ဆရာက ေမာ္ဒယ္ေတြ လိုက္စား (အဲ) ႐ိုက္စား ေနတဲ့ flash အေျကာင္း နားလည္သူ ဆရာေကာင္ ျဖစ္မွာပါ 🙂

ဘာေၾကာင့္လဲဆို အဲဒီဓါတ္ဆရာက ကၽြန္ေတာ္တို႔ ကင္မရာရဲ႕ native flash sync speed က အျမင့္ဆံုး 1/200-1/250 Sec အျမန္နႈန္းေလာက္ထိပဲ ထား႐ိုက္ႏိုင္တဲ့ အကန္႔အသတ္ကို ေဖာက္ထြက္ၿပီး...
high-speed sync (HSS) function ပါတဲ့ flash နဲ႔ ကင္မရာ အမ်ားစု ထားေပးႏိုင္တဲ့ 1/4000-1/8000 ေလာက္ထိ အျမန္နႈန္းကို ထား႐ိုက္လိုက္တဲ့အတြက္ အလင္းဝင္ေရာက္မႈကို ေလွ်ာ့ခ် လိုက္ႏိုင္လို႔ ကၽြန္ေတာ္တို႔ သာမန္ ႐ိုက္တဲ့ ပံုေတြလို overexposure မျဖစ္ေတာ့ပါဘူး။
အဲဒီလို HSS mode ကို အသံုးျပဳျခင္းျဖင့္ shutter speed ကို ျမင့္တင္ၿပီး ပတ္ဝန္က်င္က အလင္းေရာင္ကို ကိုယ္လိုသေလာက္ ေလွ်ာ့ခ်ေပးႏိုင္ သလို ...
flash output ကို ထိန္းခ်ဳပ္ေပးတဲ့ flash exposure compensation ကို လိုသလို အတိုးအေလွ်ာ့ လုပ္ေပးႏိုင္ပါတယ္။
ဒီလို ပတ္ဝန္က်င္ အလင္းေရာင္ (ambient light) ကိုေလွ်ာ့က်သြားခ်ိန္မွာ subject ကို လိုအပ္တဲ့ flash အလင္းေရာင္ ေဖာက္ေပးလိုက္ျခင္းျဖင့္ ပတ္ဝန္းက်င္ကေန ခြဲထြက္လာတဲ့ လွပတဲ့ ႐ုပ္လံုးႂကြ portrait ပံုတစ္ပံုကို အခ်ိန္နာရီ မေရြး ဖန္တီးႏိုင္ပါတယ္။
ကိုယ္က ေမာ္ဒယ္ေတြ၊ pre-wedding ေတြ႐ိုက္စားေတာ့မယ္ဆိုရင္ ကိုယ့္ရဲ႕ customer ေတြ အဆင္ေျပတဲ့အခ်ိန္ ႐ိုက္ရမွာမို႔ သဘာဝ အလင္းေရာင္ တစ္ခုတည္းပဲ အားကိုးေနၿပီး reflector ေလးေတြေလာက္ သံုးရံုနဲ႔ အလုပ္မျဖစ္ေတာ့ပါဘူး။
အလင္းေရာင္ကို ကိုယ္တိုင္က လိုသလို ထိန္းခ်ဳပ္ အသံုးခ် ႏိုင္ဖို႔ flash မီး အလင္းေရာင္ေတြလည္း လိုအပ္လာပါၿပီ။
ဓါတ္ဆရာေတြ အၾကားမွာလည္း (အမ်ားအားျဖင့္ portrait) ပံုေတြ ႐ိုက္ကူးတဲ့ အခါ flash အေၾကာင္း ေကာင္းေကာင္း နားလည္ၿပီး သဘာဝ အလင္းေရာင္ နဲ႔ လိုသလို တြဲဖက္ အသံုးခ်တတ္သူေတြရဲ႕ ပံုေတြဟာ ပိုၿပီး ထူးျခား လွပေနတတ္ပါတယ္။
တကယ္ေတာ့ flash photography ဆိုတာ ဖန္တီးမႈ အႏုပညာ (Creative art) တစ္မ်ိဳးပါပဲ။
-------:::::::-------
*On-camera flash (သို႔) Speedlight*
Flash photography မွာ subject ကို အလင္းေပးဖို႔ သံုးတဲ့ studio pack strobes၊ monolights၊ speedlights စသည္ျဖင့္ strobe-light sources ေတြအမ်ိဳးမ်ိဳးရွိပါတယ္။
Studio strobe (သို႔) Monolight ေတြက Speedlight ေတြထက္ flash အလင္းအား ပိုေကာင္းၾကေပမဲ့ ၎တို႔ကို အသံုးျပဳဖို႔ AC power (သို႔မဟုတ္) ႀကီးမားတဲ့ battery pack ေတြလိုပါမယ္။
ဒီအတြက္ သယ္ေဆာင္ရလည္း ခက္ခဲတာ အမွန္ပါပဲ။
Speedlight ေတြကေတာ့ ကင္မရာေပၚမွာ တပ္ဆင္ အသံုးျပဳႏိုင္တဲ့ external flash (strobe light) မီး တစ္မ်ိဳးပါ။
အရြယ္အစား ေသးငယ္ေပါ့ပါးၿပီး သယ္ေဆာင္ရ လြယ္ကူတဲ့ အျပင္ စြမ္းေဆာင္ရည္လည္း ျမင့္တာေၾကာင့္ ဓါတ္ဆရာေတြအၾကား ေရပန္းစား အသံုးမ်ားပါတယ္။
Speedlight ေတြဟာ AA battery ေတြ အသံုးျပဳရံုနဲ႔ run ႏိုင္ပါတယ္။
တခ်ိဳ႕မွာေတာ့ built-in rechargeable battery ပါပါတယ္။
External power source ေတြ နဲ႔ တြဲသံုးႏိုင္ရင္ေတာ့ ၎ရဲ႕ performance ကို ပိုေကာင္းေစၿပီး...
Battery life ကိုလည္း ပိုမိုၾကာရွည္ခံေစမွာပါ။
ဒါအျပင္ flash တစ္ခုနဲ႔ တစ္ခုၾကား အားျပန္ျဖည့္ခ်ိန္ flash recycle time ကိုလည္း ပိုျမန္ေစလို႔ တစ္ပံု႐ိုက္ၿပီး ေနာက္တစ္ပံု႐ိုက္ဖို႔ ေစာင့္ရခ်ိန္ တိုေတာင္းသြားပါမယ္။
Speedlight ဟာ On-camera flash ဆိုေပမဲ့ ကင္မရာေပၚမွာပဲ တပ္ဆင္အသံုးျပဳရတာ မဟုတ္ပဲ...
ကင္မရာနဲ႔ ေဝးရာ ကိုယ္လိုခ်င္တဲ့ ေနရာေတြကို light stand ေတြ သံုး၍ျဖစ္ေစ၊ တစ္ေယာက္ေယာက္ကို ကိုင္ခိုင္းထား၍ ျဖစ္ေစ ေရႊ႕ထားျပီးလည္း သံုးႏိုင္ပါတယ္။
ဓါတ္ဆရာေတြအၾကားမွာေတာ့ off-camera flash အေနနဲ႔ အသံုးျပဳတဲ့ နည္းက subject ကို လိုခ်င္တဲ့ ရႈေထာင့္က အလင္းေပးႏိုင္တဲ့ အတြက္ ပိုၿပီး အသံုးတြင္က်ယ္ ပါတယ္။

-------:::::::-------
*Off-camera flash system*
ကၽြန္ေတာ္တို႔ subject ကို လိုအပ္တဲ့ ရႈေထာင့္ကေန ေလ်ာ္ကန္တဲ့ အလင္းေရာင္ ပမာဏ ေပးႏိုင္ဖို႔ off-camera flash system ကို သံုးၾကပါတယ္။
တခ်ိဳ႕ကင္မရာေတြမွာ in-camera (built-in) flash ေတြပါေပမဲ့ အလင္းအား နည္းတာေၾကာင့္ အကြာအေဝး တစ္ခုမွာ ရွိတဲ့ subject ကို လံုေလာက္တဲ့ အလင္းေရာင္ မေပးႏိုင္သလို...
ေသးငယ္တဲ့ light source က လာတာေျကာင့္ အနီးကပ္႐ိုက္လိုက္တဲ့ အခါမွာလည္း subject ေပၚ အလင္းျပင္းျပင္း (harsh light) (သို႔) ဆြဲေတာင္မႈမရွိတဲ့ (square flat light) ေတြက်ေရာက္ ေစတာေၾကာင့္ ကၽြန္ေတာ္တို႔ လိုခ်င္တဲ့ ေျပျပစ္ၿပီး သဘာဝက်တဲ့ အလင္းေရာင္ (soft light) ကို ရမွာမဟုတ္ပါဘူး။
ဒါ့အျပင္ in-camera (built-in) flash ေတြဟာ camera's optical axis နဲ႔ တစ္တန္းတည္း နီးကပ္စြာ ရွိေနတာေၾကာင့္ red eye effect ကိုလည္း ျဖစ္ေပၚေစပါတယ္။
ဘာေၾကာင့္လည္းဆိုရင္ flash ရဲ႕ အလင္းေရာင္ဟာ မ်က္လံုးရဲ႕ အေနာက္ဘက္ ေသြးေၾကာ အလႊာ (choroid) ရွိရာ fundus အပိုင္းကို ေရာက္ရွိရာကေန တစ္ဆင့္ အလင္းျပန္လာလို႔ ကင္မရာ lens ထဲဝင္ေရာက္ၿပီး ႐ိုက္လိုက္တဲ့ subject ရဲ႕ မ်က္လံုးထဲမွာ အနီေရာင္ ေပၚလာတာပါ။
အနီေရာင္ျဖစ္ေနရတာက ေသြးေၾကာ အလႊာ (choroid) ထဲက ေသြးေရာင္ေၾကာင့္ပါ။
(အခုေနာက္ပိုင္း ကင္မရာေတြမွာေတာ့ red-eye reduction ေတြပါလာၾကပါၿပီ)
ဒီလို အထက္က အားနည္းခ်က္ေတြကို off-camera flash ေတြ အသံုးျပဳျခင္းျဖင့္ ေျဖရွင္းေပးႏိုင္ပါတယ္။
Off-camera flash ေတြကို ကင္မရာနဲ႔ ေဝးကြာတဲ့ ေနရာမွာ ထားသံုးလို႔ ကင္မရာ lens ရဲ႕ axis နဲ႔ တစ္တန္းတည္း မျဖစ္တာေၾကာင့္ red-eye effect ျပႆနာမ်ိဳးလည္း မရွိေတာ့တဲ့အျပင္ ပံုတစ္ပံုကို ကိုယ့္စိတ္ႀကိဳက္ အလင္းေရာင္ ခ်ိန္ညွိေပးႏိုင္ၿပီး ပိုမိုေကာင္းမြန္လွပတဲ့ portrait ပံုေတြ ဖန္တီးႏိုင္ပါတယ္။
------:::::::------
*Wireless Triggers*
Flash ေတြကို ကင္မရာ နဲ႔ ေဝးကြာတဲ့ ေနရာမွာထားၿပီး မတူညီတဲ့ ရႈေထာင့္ အမ်ိဳးမ်ိဳးက ဓါတ္ပံု ႐ိုက္တဲ့အခါ flash နဲ႔ ကင္မရာ အၾကား ခ်ိတ္ဆက္ေပးဖို႔ wireless triggers ေတြ လိုလာပါမယ္။
ဒီေနရာမွာ ရွည္လ်ားတဲ့ cable ႀကိဳးေတြကို အသံုးျပဳႏိုင္ေပမဲ့ ကရိကထမ်ားၿပီး ရႈပ္ယွက္ခတ္ ေနမွာမို႔ အသံုးျပဳရ အဆင္မေျပပါဘူး။
Flash ေတြကို ႀကိဳးမဲ့ ခ်ိတ္ဆက္အသံုးျပဳရမွာ အဓိက အသံုးျပဳတဲ့ Optical၊ Infrared၊Radio ဆိုၿပီး နည္းလမ္း သံုးခုရွိပါတယ္။
-Optical (optical slave)
အေဝးက flash တစ္ခုကို ကင္မရာကေန ႀကိဳးမဲ့ အခ်က္ျပ လွမ္းေဖာက္ရာမွာ optical slave က အေျခခံအက်ဆံုး နည္းပါ။
ေနာက္ပိုင္း Flash ေတြ အေတာ္မ်ားမ်ားမွာ built-in optical slave mode ေတြ ပါလာၾကၿပီး...
အဲဒီ slave mode မွာ အလင္းကို ခံစားသိႏိုင္တဲ့ light receptor ေတြကို အသံုးျပဳပါတယ္။
ဒါေၾကာင့္ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ကင္မရာမွာ ပါတဲ့ built-in flash မီးကို အသံုးျပဳရံုနဲ႔ အဆင္ေျပတာမို႔ တျခားအပို ပစၥည္းေတြ ထပ္ဝယ္စရာ မလိုေတာ့ပါဘူး။
သေဘာတရားက off-camera flash မွာပါတဲ့ အလင္း အာရံုခံ ကိရိယာ (light receptor) ဟာ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ကင္မရာက ထြက္လာတဲ့ built-in flash မီးကို ခံစားသိလိုက္ရတာနဲ႔ တစ္ၿပိဳင္နက္ ၎ရဲ႕ flash မီးကို ထုတ္လြတ္ေပးပါတယ္။
သို႔ေသာ္ ဒီနည္းဟာ စတူဒီယို အခန္းေတြထဲမွာ သံုးရတာ ပိုအဆင္ေျပၿပီး...
အျပင္မွာ ေန႔ဖက္ အလင္းအားမ်ားတဲ့ အခါ ကၽြန္ေတာ္တို႔ built-in flash က အားေပ်ာ့တဲ့ flash မီးကို light receptor က အာရံုခံရာမွာ အခက္အခဲရွိႏိုင္ပါတယ္။
ဒီလိုပဲ ညဖက္မွာလည္း ပတ္ဝန္းက်င္က မီးအလင္းေရာင္ေတြ ဥပမာ ျဖတ္သြားျဖတ္လာကားမီးေတြ (သို႔) အနီးနားက တျခားဓါတ္ဆရာေတြရဲ႕ flash မီး ေတြေၾကာင့္ အလင္းအာရံုခံ ဆင္ဆာေတြ အမွားမွားအယြင္းယြင္း ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။
ဒါေၾကာင့္ ဒီ optical slave က အေရးႀကီးတဲ့ pre-wedding လို shooting ေတြအတြက္ ယံုၾကည္စိတ္ခ်စြာ အသံုးျပဳႏိုင္တဲ့ နည္းေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။
-Infrared
Infrared triggering (အနီေအာက္ ေရာင္ျခည္သံုး အခ်က္ျပ ခလုတ္နွိပ္ျခင္း) က အလင္းေရာင္သံုး optical triggering နဲ႔ သေဘာတရားျခင္း အတူတူပါပဲ။
ဒါေပမဲ့ infrared (အနီေအာက္ေရာင္ျခည္) receptor က built-in flash ကလာတဲ့ ျမင္ေတြ႕ႏိုင္တဲ့ အလင္းေရာင္မ်ိဳးကို အာရံုခံတာမဟုတ္ပဲ...
မသိသာတဲ့ အခ်က္ျပ ေရာင္ျခည္ (Infrared signal) ကို အသံုးျပဳတဲ့ အတြက္ တျခားမီးေရာင္ေတြရဲ႕ မွားယြင္းစြာ triggering လာလုပ္ ခံရတာမ်ိဳး မရွိေတာ့ ပါဘူး။
ဒါ့အျပင္ ကိုယ့္ ကင္မရာက built-in flash ရဲ႕ မီးေရာင္က subject ကို သြားသက္ေရာက္မႈ ျပႆနာမ်ိဳးလည္း မရွိေတာ့ပဲ off-camera flash ရဲ႕ အလင္းေရာင္ကိုပဲ အေႏွာက္အယွက္မရွိ လိုသလို စိတ္ႀကိဳက္ အသံုးျပဳႏိုင္မွာပါ။
ဒီနည္းကိုလည္း စတူဒီယိုေတြ အတြင္း အသံုးျပဳတာက ပိုေကာင္းၿပီး အျပင္ဖက္ က်ယ္ဝန္းတဲ့ ေနရာေတြမွာေတာ့ ကင္မရာက transmitter နဲ႔ flash ရဲ႕ receiver ေတြၾကား ေကာင္းမြန္တဲ့ ခ်ိတ္ဆက္မႈရေအာင္ တစ္ခုနဲ႔ တစ္ခု ျမင္ကြင္း တစ္ဆက္တည္း (direct line-of-sight) ရွိေနမွသာ အဆင္ေျပပါတယ္။
ေနာက္ပိုင္း ကင္မရာနဲ႔ flash ေတြမွာ built-in infrared slaves ေတြ ပါလာပါတယ္။ မပါရင္လည္း external transmitter နဲ႔ receiver ေတြ ဝယ္သံုးႏိုင္ပါတယ္။ ေစ်းသိပ္မႀကီးပါဘူး။
-Radio
ေရဒီယိုလိႈင္းေတြ အသံုးျပဳတဲ့ Radio slave mode ကေတာ့ ကင္မရာနဲ႔ flash အၾကား အေကာင္းဆံုး ႀကိဳးမဲ့ ခ်ိတ္ဆက္မႈ စနစ္ တစ္ခုပါ။
၎က ေရဒီယိုလိႈင္းေတြကို အသံုးျပဳတဲ့ အတြက္ optical နဲ႔ infrared တို႔လို အလင္းေရာက္ျခည္ ထုတ္လြတ္မႈ (transmission) မလိုအပ္ပါဘူး။
ဒါအျပင္ ခ်ိတ္ဆက္မႈအားေကာင္းတဲ့ အတြက္ transmitter နဲ႔ receiver ေတြဟာ ျမင္ကြင္းတစ္ဆက္တည္းမွာ ရွိေနဖို႔ မလိုပဲ...
flash ေတြကို ကင္မရာနဲ႔ အလြန္ေဝးကြာတဲ့ ေနရာမွာ ထားၿပီး ယံုၾကည္စိတ္ခ်စြာ ဆက္သြယ္ အသံုးျပဳႏိုင္ပါတယ္။
Professional ဓါတ္ဆရာေတြ အၾကား အသံုးမ်ားတဲ့ PocketWizard လို transceivers ေတြဟာ transmitter ေရာ receiver အတြက္ပါ ႏွစ္မ်ိဳးလံုး သံုးလို႔ရတဲ့ အျပင္ flash ေတြ အမ်ားအျပားကို group ေတြ channel ေတြ ခြဲၿပီး တစ္ၿပိဳင္နက္ ထိေရာက္စြာ ခ်ိန္ဆက္ အသံုးျပဳႏိုင္တဲ့ အတြက္ အလြန္ပဲ ေရးပန္းစားပါတယ္။
၎ transceiver တြဟာ ကင္မရာနဲ႔ flash ေတြရဲ႕ exposure compensation ေတြကိုလည္း တိုက္႐ိုက္ခ်ိန္ညွိေပးႏိုင္တဲ့ အတြက္ အလြန္ပဲ အသံုးတည့္ပါတယ္။
ေျပာစရာတစ္ခုကေတာ့ ေစ်းလည္း အဆမတန္ ႀကီးတာပါပဲ။

-------:::::::-------
တကယ္လို႔ ကိုယ့္မွာ အထက္ကလို wireless triggers ေတြမရွိဘူးဆိုရင္လည္း တျခား နည္းလမ္းေတြ ရွိပါတယ္။
-Bouncing light
Off-camera flash ေတြကို camera hot shoe မွာပဲ တပ္ၿပီး subject ရဲ႕ မ်က္ႏွာဆီ တည့္တည့္ ခ်ိန္ ဓါတ္ပံု႐ိုက္တဲ့အခါ ျပင္းရွတဲ့ အလင္း harsh light ေၾကာင့္ မလွပတဲ့ အျပင္ သဘာဝက်တဲ့ အလင္းေရာင္ကို ရဖို႔ မလြယ္ပါဘူး။
သို႔ေသာ္ Flash head ေတြ အမ်ားစုဟာ အထက္ေအာက္၊ ဘယ္ညာ လိုသလို လွည့္ေပးၿပီး အသံုးျပဳႏိုင္ပါတယ္။
ဒါေၾကာင့္ flash အေၾကာင္း နားလည္တဲ့ ဓါတ္ဆရာေတြဟာ flash ကို subject ဆီတည့္တည့္ မခ်ိန္ပဲ အနီးနားက နံရံ (သို႔) အေပၚ မ်က္ႏွာၾကက္ေတြဘက္ လွည့္ၿပီး အဲဒီကေနမွ တစ္ဆင့္ flash ကိုျပန္ကန္ထြက္လာေစ တဲ့ အတြက္ ပိုၿပီး ေျပျပစ္တဲ့ အလင္းေရာင္ (bouncing light) ကို ရရွိေစပါတယ္။
-Flash brackets and Cables
ေနာက္တစ္နည္းကေတာ့ flash ကို ကင္မရာ lens axis ရဲ႕ ေဘးဖက္ (သို႔) အေပၚ၊ ေအာက္ ဖက္ေတြကို အနည္းငယ္ ပိုေဝးကြာေအာင္ ဆန္႔ထုတ္ေပးႏိုင္တဲ့ L-type bracket၊ Straight bracket နဲ႔ Camera rotating bracket ေတြသံုးႏိုင္ပါတယ္။
ကင္မရာနဲ႔ flash အၾကား ဆြက္သြယ္မႈကိုေတာ့ သီးသန္႔ျပဳလုပ္ထားတဲ့ cable ေတြနဲ႔ ခ်ိတ္ဆက္ေပးႏိုင္ ပါတယ္။
-------:::::::-------
*TTL (through the lens)*
Flash photography မွာ TTL (through the lens) အသံုးျပဳ ႏိုင္တဲ့ flash ေတြ ေရပန္းစားလာပါတယ္။
TTL ဆိုတာ flash ရဲ႕ automatic mode ျဖစ္ၿပီး ကင္မရာရဲ႕ auto mode အလုပ္လုပ္ပံုနဲ႔ ဆင္တူပါတယ္။
ကင္မရာ shutter ကိုနွိပ္လိုက္တဲ့အခါ TTL flash က အစကနဦး pre-flash ကို အရင္ ထုတ္လြတ္ပါတယ္။
အဲဒီ pre-flash ရဲ႕ အလင္းေရာင္က subject ကို႐ိုက္ခတ္ၿပီး ျပန္ကန္ထြက္လာတဲ့ အလင္းပံုရိပ္ဟာ lens ကေန တစ္ဆင့္ ကင္မရာထဲ ဝင္ေရာက္လာၿပီး exposure meter ဆီ ေရာက္ရွိပါတယ္။
အဲဒီအခါ exposure တိုင္းတာတဲ့ meter က subject ကို မွန္ကန္တဲ့ အလင္းေရာင္ရေစဖို႔ exposure ကို ဘယ္ေလာက္ၾကာၾကာ ဖြင့္ေပးရမလဲကို တြက္ခ်က္ ခ်ိန္ညွိေပးပါတယ္။
ေခတ္ေပၚ TTL စနစ္က ကင္မရာ နဲ႔ flash တြရဲ႕ exposure settings ေတြကို လိုသလို ထိန္းခ်ဳပ္ေပးႏိုင္ပါတယ္။
ဒါေၾကာင့္ TTL ကိုသံုးျခင္းျဖင့္ ကၽြန္ေတာ္တို႔ manual mode မွာလို ကိုယ္တိုင္က လိုက္တြက္ခ်က္ျပီး အရင္စမ္းသပ္ ႐ိုက္ၾကည့္ ေနရေသး တတ္လို႔ ျဖစ္ေပၚလာတဲ့ အခ်ိန္ေႏွာင့္ေႏွးမႈ ျပႆနာမ်ိဳး မရွိတာ့ပဲ...
အခ်ိန္လု ႐ိုက္ရတဲ့ pre-wedding ဓါတ္ဆရာေတြအတြက္ အလြန္အသံုးဝင္ပါတယ္။
သူ႔ရဲ႕ အားနည္းခ်က္က ကၽြန္ေတာ္တို႔ ကင္မရာကို auto mode မွာထား႐ိုက္ သလိုမ်ိဳးပါ။
ဥပမာ subject ကို ေနာက္ခံ အနက္ေရာင္ background (သို႔) အဝတ္အစား နဲ႔ တြဲ႐ိုက္တဲ့ အခါ background ကို metering တြက္ခ်က္မိလို႔ subject ကို flash အလင္းအား ပိုေပးမိၿပီး ျဖဴလြန္းသြားတာမ်ိဳး...
Background (သို႔) အဝတ္အစား အျဖဴနဲ႔ တြဲ႐ိုက္တဲ့အခါ မွာလည္း မွားရြင္းၿပီး flash အလင္းအား ေလွ်ာ့ေပးလို႔ subject မဲသြားတာေတြျဖစ္တတ္တာပါ။
-------:::::::-------
*Manual mode*
Manual mode ကို အသံုးျပဳျခင္းရဲ႕ ေကာင္းႀကိဳးကေတာ့...
ပတ္ဝန္းက်င္ အလင္းေရာင္ နဲ႔ subject ေပၚက်ေရာက္မဲ့ အလင္းေရာင္ ႏွစ္ခု ရဲ႕ အခ်ိဳးအစား ပမာဏ (ratio) ေတြကို ကိုယ္လိုခ်င္ သလို ထိန္းခ်ဳပ္ေပးႏိုင္မွာ ျဖစ္လို႔...
ပံုတစ္ပံုကို ကိုယ့္ စိတ္ထဲ ရွိတဲ့ အတိုင္း အလင္းအေမွာင္ ေပးၿပီး ဖန္တီးႏိုင္မွာပါ။
သို႔ေသာ္ Manual flash အသံုးျပဳတဲ့ အခါမွာေတာ့ subject ကို ေလ်ာ္ကန္တဲ့ အလင္းေရာင္ ရေစဖို႔...
ကၽြန္ေတာ္တို႔ flash ရဲ႕ guide number (GN) ေပၚမူတည္ၿပီး subject နဲ႔ အကြာအေဝး၊ flash power level နဲ႔ ကင္မရာရဲ႕ settings ေတြကို ကိုယ္တိုင္ တြက္ခ်က္ ခ်ိန္ညွိေပးဖို႔ လိုပါတယ္။
Guide number (GN) ဆိုတာ flash power ကို ေဖာ္ျပတဲ့ ကိန္းဂဏန္း တစ္ခုပါ။
GN ျမင့္ေလ flash power ပိုအားေကာင္းေလပါပဲ။
Guide number တစ္ခုဟာ iso 100 မွာ exposure တစ္ခု ရဲ႕ f/stop ကို ေပးထားတဲ့ အကြာအေဝးနဲ႔ ေျမာက္ထားတဲ့ ရလဒ္ျဖစ္ပါတယ္။
ညီမွ်ျခင္း အားျဖင့္...
GN = f/number x distance ပါ။
ဥပမာအားျဖင့္...
သင္က Guide number 100 ရွိတဲ့ flash တစ္ခု နဲ႔ ၂၅ ေပ အကြာက subject ကို ဓါတ္ပံု႐ိုက္မယ္ဆိုရင္ မွန္ကန္တဲ့ exposure ရဖို႔ ညီမွ်ျခင္းအားျဖင့္
100 = f/number x 25
100/25 = f/ number
4 ရပါတယ္။
(ဟုတ္လားေတာ့ မသိဘူး 🙂
ဒါေၾကာင့္ f/4 ကို သံုးဖို႔ လိုပါလိမ့္မယ္။
ဒီလိုပဲ subject က ေပ ၅၀ အကြာမွာ ရွိရင္ f/2 သံုးဖို႔လိုၿပီး...
၅ ေပ အကြာ ဆိုရင္ေတာ့ အနီးစပ္ဆံုး f/22 မွာ ထား႐ိုက္ဖို႔ လိုပါမယ္။
GN ကို ISO 100 မွာ ေဖာ္ျပထားတာ ျဖစ္တဲ့ အတြက္ တကယ္လို႔ ပိုျမင့္တဲ့ ISO 800 မွာထားသံုးမယ္ ဆိုရင္ ေပ ၅၀ အကြာအေဝးက subject အတြက္ဆိုရင္ aperture 5.6 မွာ ထား႐ိုက္ရပါမယ္။
အထက္ပါ တြက္ခ်က္မႈေတြမွာ flash ကို အားအျပည့္ (full power) အသံုးျပဳထားတာပါ။
အကယ္၍ battery life ကို save လုပ္ခ်င္လို႔ ျဖစ္ေစ၊ recycle time ကို ပိုျမန္ခ်င္လို႔ ပဲ ျဖစ္ျဖစ္ (ဒါမွမဟုတ္) subject နဲ႔ အနီးကပ္ထား႐ိုက္ခ်င္တဲ့ အခါမ်ိဳးမွာ flash output ကို ေလွ်ာ့ခ် အသံုးျပဳႏိုင္ပါတယ္။
ဒီလို႔ flash power ကို ေလွ်ာ့ခ် အသံုးျပဳတဲ့အခါ ညီမွ်ျခင္းရဲ႕ တစ္ဖက္က အျခား variables ေတြကိုလည္း လိုက္ေျပာင္းေပးဖို႔ လိုပါမယ္။
ဥပမာ ISO 100 မွာ GN 100 ရွိတဲ့ flash နဲ႔ ၂၅ ေပ အကြာအေဝးက subject ကို flash power အျပည့္ရဲ႕ ေလးပံု တစ္ပံု 1/4 ပဲ သံုးမယ္ဆိုရင္ aperture f/2 မွာ ထား႐ိုက္ရပါမယ္။
(ယခင္ ဥပမာမွာ အား အျပည့္နဲ႔ ႐ိုက္တုန္းက f/4 ပါ)
(ေနာက္ထပ္ သိရမွာက aperture နဲ႔ flash power output က အျပန္အလွန္ ဆက္ႏြယ္ေနတာပါ)
အဲဒီလို တြက္ခ်က္မႈေတြ ကိုယ္တိုင္ မလုပ္ခ်င္ရင္ လည္း တျခားနည္း ရွိပါတယ္။
ဒါကေတာ့ light meter ကို အသံုးျပဳတာပါ။
Light meter ဆိုတာ flash ရဲ႕ အလင္းေရာင္ကို အာရံုခံၿပီး ထားရမဲ့ exposure value ေတြကို တြက္ခ်က္ေပးတာပါ။
အသံုးျပဳပံုက light meter ကို ႐ိုက္မဲ့ subject နားမွာကပ္ၿပီး flash တစ္ခ်က္ အစမ္းေဖာက္ၾကည့္ ရပါမယ္။ subject နားက်ေရာက္လာတဲ့ အဲဒီ flash အလင္းေရာင္ကို meter ကဖတ္ၿပီး exposure value ကို တြက္ေပးပါတယ္။ ဥပမာ က်ေရာက္လာတဲ့ flash အားေပၚမႈတည္ၿပီး aperture ဘယ္ေလာက္နဲ႔ ႐ိုက္ရမလဲ ဆိုတာ သတ္မွတ္ေပးတာပါ။
Sekonic light meter ေတြက pro ေတြအၾကား အသံုးမ်ားၿပီး ေစ်းလည္းႀကီးပါတယ္။
-------:::::::-------
*Light Modifier*
Speedlight ဟာ အခ်င္း ေလးလက္မ ေလာက္သာရွိတဲ့ ေသးငယ္တဲ့ light source ျဖစ္တဲ့အတြက္ သူ႔ခ်ည္းပဲ သံုးရင္ အလင္းျပင္းျပင္း hard light ကိုပဲ ရမွာပါ။
ဒါေျကာင့္ ေျပျပစ္တဲ့ အလင္းေရာင္ (soft light) ရရွိဖို႔ flash ေခါင္း ေရွ႕မွာ light modifier ေတြတပ္ဆင္ေပးျခင္းျဖင့္ အလင္းေရာင္ ျပန္႔ကားထြက္လာၿပီး ႀကီးမားတဲ့ light source ရေအာင္ ဖန္တီး ႏိုင္ပါတယ္။
Light modifier အမ်ိဳးအစား အေျမာက္အမ်ား ရွိၿပီး တစ္မ်ိဳးစီတိုင္းက subject ကို မတူညီတဲ့ flash အလင္းေရာင္ ေတြနဲ႔ ထူးျခားကြဲျပားတဲ့ ပံုေတြကို ဖန္တီးေပးႏိုင္ပါတယ္။
အသံုးမ်ားတဲ့ light modifier ေတြကို ေအာက္မွာ တစ္ခုျခင္း ေဖာ္ျပသြားပါမယ္။
(ပံု နဲ႔ တြဲၾကည့္မွ ပိုနားလည္ႏိုင္မွာမို႔တစ္ခုခ်င္းစီရဲ႕ ပံုေတြကိုလည္း တြဲတင္ေပး လိုက္ပါတယ္)
---------->
-Softbox
Softbox ေတြက ႏူးညံ့ ေျပျပစ္တဲ့ soft light ကို ဖန္တီးေပးတာေၾကာင့္ အလြန္ ေပၚျပဴလာ ျဖစ္ၿပီး အသံုးမ်ားတဲ့ light modifier တစ္ခုပါ။
Softbox အရြယ္အစားႀကီးေလ ပိုၿပီ ေျပျပစ္ညင္သာတဲ့ flash မီးအလင္းေရာင္ soft light ကိုရေလပါပဲ။
ဒီ Softbox ေတြက flash မီး အလင္းေရာင္ကို ကိုယ္လိုခ်င္တဲ့ ေနရာဆီ ဦးတည္ေပးႏိုင္လို႔ single နဲ႔ couple portrait ေတြ႐ိုက္ရာမွာ အသံုးမ်ားပါတယ္။
ဓါတ္ဆရာ အမ်ားစုဟာ သေဘာတရားတူတဲ့ shoot-through ထီးျဖဴ (umbrella-white-shoot-through) ထက္ Softbox ေတြကို professional ပိုဆန္တဲ့ ဟန္ရွိတယ္ ယူဆလို႔ ပို အသံုးမ်ားျကပါတယ္။
-Beauty Dish
Beauty dish က အလင္းတန္း (beam of light) ကို ဖန္တီးေပးပါတယ္။
၎ကို light stand ေတြေပၚတင္ၿပီး ေခါင္းအထက္ဖက္ အျမင့္ကေန ေမာ္ဒယ္ အေပၚကို အလင္းတန္း က်ေရာက္ေစပါတယ္။
Beauty dish ေတြရဲ႕ အလင္းအားက ျပင္းျပီးအထူးသျဖင့္ ေမာ္ဒယ္ရဲ႕ ေယာက္်ား ပီသမႈ ၊ dramatic ဆန္မႈေတြကို ေဖာ္က်ဴးရာမွာ သံုးတတ္ၾကပါတယ္။
၎မွာ diffusing sock ေတြ တပ္သံုးရင္ေတာ့ ပိုၿပီး ေျပျပစ္တဲ့ အလင္းေရာင္ကို ရႏိုင္ပါတယ္။
---------->
-Strip Bank
၎က က်ဥ္းေျမာင္း ရွည္သြယ္တဲ့ အလင္းတန္း (strip of light) ကို ထုတ္လြတ္ေပးတဲ့ အတြက္ side lighting (သို႔) hair light ေတြအျဖစ္ အသံုးမ်ားၿပီး...
Key light အျဖစ္ေတာ့ အသံုးနည္းပါတယ္။
---------->
-Umbrella-white-shoot-through
Light modifier ေတြကို အခုမွ ပထမဆံုး စတင္ အသံုးျပဳသူေတြ အတြက္ ဒီထီးျဖဴက အေကာင္းဆံုးပါ။
အသံုးျပဳရ လြယ္ကူတဲ့အျပင္ ကိုယ္႐ိုက္မဲ့ ေမာ္ဒယ္အေပၚ ေကာင္းမြန္ေျပျပစ္တဲ့ အလင္းေရာင္ ရရွိေစၿပီး လွပတဲ့ portrait ပံုေတြ ဖန္တီးႏိုင္မွာပါ။
ေလတိုက္တဲ့ ေနရာေတြမွာေတာ့ လႊင့္ပါသြားႏိုင္တာမို႔ ထိန္းသိမ္းရ ခက္ႏိုင္ပါတယ္။
---------->
-Octabank
Octabank တစ္ခု ရဲ႕ အရြယ္အစားက လက္မ ၆၀ ေလာက္ရွိၿပီး အလြန္ႀကီးမားပါတယ္။
ဒါေၾကာင့္ ၎က ထြက္လာတဲ့ light source လည္းႀကီးသြားၿပီး subject ေပၚ အလြန္ ညင္သာေျပျပစ္တဲ့ အလင္းေရာင္ကို က်ေရာက္ေစပါတယ္။
၎ရဲ႕ ႀကီးမားတဲ့ အရြယ္အစားေၾကာင့္ အျဖဴေရာင္ ေနာက္ခံ background အျဖစ္လည္း အသံုးျပဳႏိုင္ပါတယ္။
ျပႆနာက သယ္ေဆာင္ရ၊ သိမ္းဆည္းရ ခက္တာပါပဲ။
---------->
-Parabolic Umbrella
ဒါကေတာ့ Octabank ထက္ေတာင္ ပိုႀကီးေနလို႔ ဧရာမ light modifier လို႔ ဆိုရ မလားပဲ။
၎ရဲ႕ အလင္းျပန္ႏိုင္တဲ့ အတြင္းပိုင္းဟာ ႀကီးမွား က်ယ္ျပန္႔တဲ့ light source ကို ထုန္လြတ္ေပးလို႔ လူအမ်ားအျပား ပါဝင္တဲ့ group လိုက္ ဓါတ္ပံုေတြ ႐ိုက္တဲ့ အခါမွာ အသံုးဝင္ပါတယ္။
ေမာ္ဒယ္ေတြ ႐ိုက္တဲ့ အခါမွာေတာ့ တစ္ကိုယ္လံုးေပၚကို အလင္းျဖန္႔ခ် ေပးႏိုင္ေလာက္ေအာင္ သိပ္ကို အလင္းက်ယ္ျပန္႔လြန္းလို႔ depth နဲ႔ details ေတြကို ဖန္တီးေပးတဲ့ shadow ေတြပါ ေပ်ာက္သြားမွာ စိုးရပါတယ္။
-------:::::::-------
*Lighting Setups*
Portrait ႐ိုက္ဖို႔ အတြက္ lighting setup ေတြ ျပင္ဆင္တဲ့အခါမွာ key light၊ fill light နဲ႔ back light၊ rim light၊ hair light စတာေတြကို သိထားရပါမယ္။
---------->
-One-light portrait
ပတ္ဝန္းက်င္ အလင္းေရာင္ တစ္ခုခု (သို႔)
ေနဝင္ခ်ိန္၊ ေနထြက္ခ်ိန္ေတြမွာ Portrait ႐ိုက္တဲ့အခါ ေနေရာင္ျခည္ကို rim light၊ side light သို႔ hair light အျဖစ္ သံုးၿပီး external flash light တစ္ခုထဲနဲ႔ ႐ိုက္ႏိုင္ပါတယ္။
ျပင္ဆင္ ပံုကေတာ့...
Flash အလင္းကို model ရဲ႕ ဆံပင္ခြဲထားတဲ့ အျခမ္းဖက္ကို ေရႊ႕ၿပီး ကင္မရာနဲ႔ ၄၅ ဒီဂရီ အကြာအေဝးေလာက္မွာ ထားရပါမယ္။
ဒီနည္းက model ရဲ႕ ဆံပင္မ်က္ႏွာေပၚက်လာၿပီး flash အလင္းကို ကာဆီးသလို မျဖစ္သြားေအာင္ပါ။
Flash light ကို Model ရဲ႕ ဦးေခါင္း အေပၚဖက္ နားကေန ေအာက္ကို အနည္းငယ္ေစာင္းၿပီး ခ်ိန္ထားပါမယ္။
Flash power ကိုေတာ့ ကိုယ္႐ိုက္ေနတဲ့ ပတ္ဝန္းက်င္ အလင္းအားေပၚ မူတည္ၿပီး ထားေပးရပါမယ္။
အရမ္းႀကီး မ်ားသြားရင္ hard shadow ေတြေပၚလာမွာမို႔ သတိထားရပါမယ္။
---------->
-Butterfly Lighting
ဒီ lighting setup မွာ...
Flash light ကို model ရဲ႕ အေရွ႕တည့္တည့္ ၅ ေပ အကြာေလာက္မွာထားပါ။
ၿပီးရင္ light stand ေပၚ တင္ၿပီး ၉ ေပ၊ ၁၀ ေပ ေလာက္အျမင္ကေန ေအာက္ကို ေစာင္းခ်ိန္ေပးပါ။
Butterfly lighting ေၾကာင့္ model ရဲ႕ မ်က္ႏွာျပင္ေပၚ ႏွာေခါင္းေအာက္မွာ အရိပ္ထင္ေနႏိုင္တဲ့ အတြက္ reflector (သို႔) အျခား flash light တစ္ခုကို fill light အျဖစ္သံုးၿပီး ေဖ်ာက္ဖ်က္ပစ္ႏိုင္ပါတယ္။
သင့္ close-up ႐ိုက္ေနခ်ိန္ လိုအပ္ရင္ model က reflector ကို အေပၚပင္ၿပီး ကိုင္ထားႏိုင္ပါတယ္။
---------->
-Rembrandt lighting
ဒီ lighting setup ကို မွန္မမွန္ သိဖို႔ကေတာ့ flash အလင္းေပးလိုက္တဲ့ မ်က္ႏွာဘက္ အျခမ္းရဲ႕ ဆန္႔က်င္ဖက္ ပါးအေပၚဖက္မွာ ႀတိဂံပံု အလင္းေရာင္ အကြက္ေလး ေပၚေနတာကို ေတြ႕ရဖို႔ပါ။
တပ္ဆင္ပံုကေတာ့...
Key light ကို ကင္မရာ နဲ႔ ၄၅ ဒီဂရီေလာက္ အကြာ... Model နဲ႔ က ၅ ေပေလာက္ကြာၿပီး အျမင့္ ၆-၇ ေပေလာက္မွာ ထားရပါမယ္။
Fill light ကိုေတာ့ key light ရဲ႕ ဆန္႔က်င္ဖက္မွာ ထားၿပီး...
၎ရဲ႕ flash အားကို key light ထက္ ထက္ဝက္ေလာက္ အလင္းအား ပိုနည္းေအာင္ (သို႔) subject နဲ႔ ႏွစ္ဆ ပိုေဝးေအာင္ ထားေပးရပါမယ္။
ဒါမွသာ အားပိုေပ်ာ့တဲ့ fill light ရမွာပါ။
Flash ကို စမ္းသပ္ ႐ိုက္ၾကည့္ၿပီး မီးအလင္းကို model အတြက္ လိုအပ္သလို ခ်ိန္ေပးရပါမယ္။
Fill flash ေနရာမွာ reflector ကို အသံုးျပဳလို႔လည္း ရပါတယ္။
---------->
-Headshot Lighting
Model ကို အနက္ေရာင္ background နဲ႔ တြဲ႐ိုက္တဲ့ အခါ Headshot lighting က အေရးႀကီးပါတယ္။
ဘာေၾကာင့္လည္းဆိုရင္ တစ္ခါတစ္ရံ model ရဲ႕ ဆံပင္ အေရာင္က ေနာက္ခံ background နဲ႔ ေရာေႏွာ သြားတတ္ပါတယ္။
ဒါေၾကာင့္ အဲဒီလို အေျခအေနေတြမွာ ဦးေခါင္းရဲ႕ အသြင္အျပင္ကို ေနာက္ခံ background ကေန ျပန္လည္ ခြဲထုတ္ဖို႔ hair light ကို သံုးရပါတယ္။
ျပင္ဆင္ပံုက...
Key light ကို ကင္မရာရဲ႕ ေဘးဖက္ ၄၅ ဒီဂရီ အကြာေလာက္မွာထားၿပီး model နဲ႔ ၅ ေပ အကြာ အျမင့္ ၆-၇ ေပ ေလာက္ကေန ခ်ိန္ေပးရပါမယ္။
Hair light ကိုေတာ့ model ရဲ႕ အေနာက္ဖက္ ၄ ေပ အကြာ၊ light stand အေပၚ အျမင့္ ၉-၁၀ ေပ ေလာက္မွာ ထားေပးသင့္ပါတယ္။
အလင္းေရာင္ကို ဆံပင္ေတြဆီ ခ်ိန္တည့္ေပးႏိုင္ဖို႔ Softbox လိုမ်ိဳးေတြကို သံုးသင့္ပါတယ္။
----------::::::::::----------
*အျခားသိသင့္သည့္ အရာမ်ား*
-တစ္ခါတစ္ရံ Hard light တြကို သံုးဖို႔လိုလာတဲ့အခါ စုစည္းက်စ္လစ္တဲ့ အလင္းတန္းေတြ ထုတ္ေပးႏိုင္တဲ့ Snoot၊ Grid တို႔လို modifier ေတြ အသံုးျပဳႏိုင္ပါတယ္။
-တခ်ိဳ႕ flash ေတြမွာ zoom function ပါဝင္ပါတယ္။
Flash zoom function ဟာ telephoto lens နဲ႔ သေဘာတရား တူပါတယ္။
Flash မွာ focal point ကိုခ်ိန္ေပးျခင္းျဖင့္ လိုခ်င္တဲ့ အကြာအေဝးဆီကို flash အလင္းေရာင္ ေရာက္ရွိေအာင္ ပို႔လြတ္ေပးႏိုင္ပါတယ္။
သာမန္ flash ေတြရဲ႕ မီးအလင္းေရာင္ကေတာ့ ျပန္႔ကားထြက္သြားလို႔ အေဝးက subject ကိုထိမွန္ေအာင္ မစြမ္းေဆာင္ႏိုင္ပါဘူး။
-Flash အမ်ားစုရဲ႕ မူလ Colour temperature က Daylight 5600K ျဖစ္ပါတယ္။
Flash အလင္းေရာင္ေတြကို colour gel ေတြ အသံုးျပဳၿပီး လိုသလို အေရာင္ေတြ ေျပာင္းေပးႏိုင္ပါတယ္။
-ေန႔ဖက္အလင္းအား မ်ားခ်ိန္ wide aperture နဲ႔ ႐ိုက္ခ်င္ေသာ္လည္း ကိုယ့္မွာ High speed sync ပါတဲ့ flash ေတြ မရွိတဲ့အခါ အလင္းေရာင္ေလွ်ာ့ခ်ဖို႔ ND Filter ေတြသံုးႏိုင္ပါတယ္။
-Long exposure နဲ႔ Rear curtain flash sync ကို တြဲ႐ိုက္ျခင္းျဖင့္ Dancer တြကို ႐ိုက္တဲ့အခါ အေနာက္က က်န္ခဲတဲ့ trail နဲ႔ အတူ ျပတ္သားတဲ့ Dancer ရဲ႕ ပံုရိပ္ေတြကို ဖမ္းယူႏိုင္မွာ ျဖစ္သလို...
ကားလမ္းမေပၚ က light trails ေတြနဲ႔ model ရဲ႕ ျပတ္သားတဲ့ ပံုရိပ္ေတြကို တစ္ပံုတည္းမွာ အတူတကြ ဖမ္းယူရရွိႏိုင္ပါတယ္။
(႐ိုက္နည္းကို ေလ့လာႏိုင္ဖို႔ ေအာက္မွာ youtube video link တစ္ခုပါပါတယ္)
-Speedlight flash ဝယ္တဲ့အခါ Guide number၊ High speed sync (HSS) နဲ႔ Auto flash mode (TTL) ေတြနဲ႔ အတူ ဘယ္လိုကင္မရာ နဲ႔ compatible ျဖစ္သလဲဆိုတာေတြကို မဝယ္ခင္ ေသခ်ာ ေမးစမ္းသင့္ၿပီး ကိုယ္သံုးရတာနဲ႔ အဆင္ေျပမယ့္ flash ကို ဝယ္ယူသင့္ပါတယ္။
Manual only flash ေတြက ေစ်းသက္သာၿပီး...
HSS နဲ႔ TTL mode ေတြ ပါတဲ့ flash ေတြက ေစ်းႀကီးၾကပါတယ္။
Canon နဲ႔ Nikon ထုတ္ flash ေတြက ေစ်းႀကီးၾကပါတယ္။
တခ်ိဳ႕ Third party flash ေတြက ေစ်းသက္သာၿပီး စြမ္းေဆာင္ရည္လည္း ေကာင္းမြန္ၾကလို႔ လူသံုးမ်ားၾကပါတယ္။
အဲဒီထဲက Yongnuo ထုတ္ flash ေတြဟာ ေစ်းသက္သာၿပီး လူႀကိဳက္မ်ားၾကပါတယ္။
-----:::::-----
စာအရွည္ႀကီး ဖတ္ရတာ ပ်င္းၾကမွာ သိေပမဲ့ တကယ္ ေလ့လာခ်င္တဲ့ ဝါသနာ ရွင္ေတြ ဖတ္မိပါက စံုစံုလင္လင္ေလး သိသြားေစခ်င္တဲ့ ေစတနာပါ 🙂
ခ်စ္ျခင္းမ်ားစြာျဖင့္
Credit - Alinn Zet