menu

@ မင်္ဂလာပါ... ZMC နည်းပညာ Website လေးမှကြိုဆိုပါတယ်.. တစ်ဉီးတစ်ယောက်တည်းနဲ့ နည်းပညာပေါင်းစုံကို လေ့လာရမှာ မလွယ်ကူသလို.. ပြန်လည်မျှဝေဖို့ဆိုရင် ပိုပြီးခက်ပါတယ်.. မိတ်ဆွေတို့ရောက်နေတဲ့ ဝက်ဘ်ဆိုဒ်လေးထဲမှာတော့ Admin ကိုယ်တိုင်ရေးသားထားသော Post များနှင့်အတူ +++ Online တစ်ခွင် ပြန့်ကြဲနေတဲ့ နည်းပညာများထဲမှ ကောင်းနိုးရာရာတို့ကို စုစည်းထားတဲ့အတွက် တချို့သောနေရာများတွင် Credit မပါရှိခဲ့သော် သည်းခံနားလည်ပေးစေလိုပါကြောင်း.... ဖတ်ရှုနားလည်ပေးတဲ့အတွက်လည်း ကျေးဇူးအထူးတင်ပါတယ်..

ပတၱျမား ငေမာက္



ျမန္မာဘုရင္မ်ား အဆက္ဆက္တြင္ အထြတ္အျမတ္ထားခဲ့ေသာ ပတၱျမားငေမာက္ ေက်ာက္ျမတ္ရတနာကို မိုးကုတ္ပတၱျမားနယ္ေျမ အတြင္း အင္းေခါင္းမွ ရရွိသည္။ ၄င္းေက်ာက္ကို အင္ၾကင္းေတာင္ႏွင့္ ေက်ာက္ေဆာင္လူးေတာ္မ်ားမွ ရသည္ဟုလည္းမူကြဲလွ်က္ ရွိသည္။

ရရွိပံု

ရရွိပံုမွာ ခ်င္းတြင္းနယ္သားျဖစ္ေသာ ငေမာက္ဆိုသူသည္ မိုးကုတ္နယ္ေျမတြင္ လာေရာက္ၿပီး လယ္ယာစိုက္ပ်ဳိး ေနထိုင္ရာ၊ တစ္ညေသာ အခါ မိမိၿခံအတြင္းမွ ၿပိဳးၿပိဳးပ်က္ပ်က္ အေရာင္တလက္လက္ႏွင့္ ထူးဆန္း ေတာက္ပေနသည္ကို ျမင္ရသျဖင့္ သြားေရာက္ၾကည့္ရွဳ ေလေသာ္ အလြန္တရာ လွပေသာ ေက်ာက္နီ ပတၱျမားႀကီး တစ္လံုးကို ေတြ႕ရွိေလသည္။

ငေမာက္လည္း ၀မ္းသာစြာ ေကာက္ယူခဲ့ၿပီးေနာက္ သိမ္းဆည္းထားရာမွ၂ပိုင္းခြဲၿပီးလွ်င္ တစ္ပိုင္းကို ေယာက္ဖျဖစ္သူ ေမာင္ေရႊအား တ႐ုတ္ျပည္ဘက္သို့ ေရာင္းရန္ ေစလႊတ္လိုက္ၿပီးေနာက္၊ က်န္တစ္ပိုင္းကို သကၠရာဇ္ ၁၀၂၃ခု၊ ငါးထပ္ႀကီး ဒါယကာ ပင္းတလဲမင္း လက္ထက္ အင္း၀ၿမိဳ႕ေတာ္သို့ သြားေရာက္ ဆက္သရာ ဘုရင္မင္းျမတ္လည္းမ်ားစြာ ႏွစ္သက္အားရ ၀မ္းေျမာက္လွသျဖင့္ ငေမာက္အား ဆုေတာ္ေငြမ်ားေပးသနားေတာ္ မူလိုက္ေလသည္။ ထို႕ေၾကာင့္ ထိုပတၱျမားကို ငေမာက္ဆိုသူ ဆက္သသျဖင့္ ငေမာက္ပတၱျမား ဟု ထင္ရွား ေက်ာ္ေစာေလသည္။

တ႐ုတ္ျပည္သို့ ေရာက္သြားေသာ ထိုေက်ာက္ တစ္ပိုင္းမွာလည္း ထိုအခ်ိန္၌ တ႐ုတ္ျပည္တြင္ မင္မင္းဆက္ ပ်က္စီးၿပီး တိုင္းျပည္ မၿငိမ္မသက္ ဖ႐ုိဖရဲျဖစ္ေနေသာေၾကာင့္ နီးစပ္ရာ တိုင္းျပည္မ်ားသို႔၀ င္ေရာက္ တိုက္ခိုက္ေနၾကသျဖင့္ တ႐ုတ္ျပည္သို႔ ေရာက္သြားေသာ ထိုေက်ာက္တစ္ပိုင္းကို ျမန္မာျပည္ ခိုး၀င္လာေသာ တရုတ္လူမ်ိဳး တစ္ဦးလက္ထဲတြင္ ငေမာက္ ေရာင္းခ်ခဲ့ေသာ ပတၱျမား တစ္ပို္င္းလည္း ပါလာခဲ့ပါသည္။

ထိုတရုတ္လူမ်ိဳး ကုန္သည္ႀကီးသည္ို ပတၱျမားတစ္ပုိင္း ကိုျမန္မာဘုရင္အား ဆက္သခဲ့ရာ ဘုရင္လည္း ၀မ္းေျမာက္၀မ္းသာ လက္ခံၿပီး ဆုေတာ္ေငြမ်ား ျပန္လည္ေပးသနားခဲ့ပါသည္။ ဘုရင္မင္းျမတ္လည္း ၀မ္း သာအားရ၊ မိမိတြင္ရွိရင္းျဖစ္ေသာ(ငေမာက္) ေက်ာက္တစ္ျခမ္းႏွင့္ ဆက္စပ္ၾကည့္ရာ တစ္လံုးတည္း ႐ွဳ မၿငီး သည့္ ေက်ာက္ႀကီး ျဖစ္ေၾကာင္းသိကာ၊ ငေမာက္အား အားလံုးကို မဆက္သရသေလာဟု အမ်က္ေတာ္ပြားသျဖင့္၊ မင္းပရိယာယ္ျဖင့္ ေရေ၀းရာ ေတာင္ကုန္းတြင္ မီးေလာင္စင္ႀကီးမ်ား ျပဳလုပ္ၿပီး၊ ငေမာက္၏ ေဆြ(၇)ဆက္ မ်ဳိး(၇)ဆက္ ကိုေခၚကာကြပ္မ်က္ေတာ္မူေလသည္။ ငေမာက္ႏွင့္ ေဆြမ်ိဳးမ်ား ေသဆံုးခဲ့ရေသာေနရာကိုေလာင္းစင္ရြာဟူ၍၄င္း၊ ေရႏွင့္ေ၀းေသာေနရာျဖစ္ ၍ ေရေ၀းရြာ ( ေနာင္တြင္ေရေ၀ရြာ ) ဟူ ၍ ၄င္း ယခုတိုင္ ေခၚဆိုေနၾကေသးသည္။

မီးတိုက္ေနေသာ အျခင္းအရာကို ငေမာက္၏ အမျဖစ္သူ ေဒၚနန္း ျမင္လွ်င္ လြတ္ရာသို႕ေျပးရရွာေလသည္။ ေတာင္ေပၚ တစ္ခုသို႔ ေရာက္ေသာအခါ ျပန္လွည့္ ၾကည့္လိုက္ရာ၊ မ်ားစြာပူပင္ ေသာက၊ စိတ္ဒုကၡေရာက္ၿပီး ရင္ကြဲနာက်ကာ ထိုေတာင္၌ပင္ ေသေလသည္။ ၄င္းေသဆံုးရာ၌ လြမ္းေစတီကေလး တစ္ဆူကိုပင္ တည္ထားလွ်က္ ရွိေပသည္။ ေဒၚနန္း လွည့္ၾကည့္သည့္ေတာင္ကို အစြဲျပဳၿပီး ေဒၚနန္းၾကည့္ေတာင္၊ ကာလၾကာေသာအခါ ေဒၚနန္းၾကည္ေတာင္ ဟု ေခၚေ၀ၚၾကေလသည္။ ၄င္း ပတၱျမားမ်က္ရွင္မွာ တတိယ အဂၤလိပ္-ျမန္မာ စစ္ပြဲတြင္ အစတံုးကာ လံုးလံုးႀကီး ကြယ္ေပ်ာက္ၿပီး မည္သည့္လက္သို႔ ေရာက္ေနသည္ဟု အေသအခ်ာ မေျပာျပႏိုင္ေတာ့ေပ။

ထူးျခားခ်က္

ငေမာက္ပတၱျမား(ေခၚ)ပတၱျမားငေမာက္ အေလးခ်ိန္မွာ ရတီ(၉၀)ရွိၿပီး လံုးေခ်ာ ေသြးထားကာ အရည္အေသြး အလြန္ေကာင္းလွေၾကာင္း သိရပါသည္။ စြတ္စြတ္ျဖဴေနေသာ ၀ါဂြမ္း (သို႕) ႏြားနိဳ႕ အတြင္းတြင္ ထိုပတၱျမားကို ထည့္လုိက္္လွ်င္ ၀ါဂြမ္းႏွင့္ ႏြားနိဳ႕ပင္ အနီေရာင္ ေျပာင္းလာေၾကာင္း သိရပါသည္။ ထိုပတၱျမားငေမာက္ကို လက္ညႇိဳးႏွင့္ လက္မ ညႇပ္ကိုင္ထားလွ်င္ အရည္လည္ၿပီး ေပါက္ကြဲ ယိုစီးမလား ထင္ရသည္။ ေမွာင္ထဲမွာ အနီေရာင္ တလွ်မ္းလွ်မ္း ျဖာထြက္ေနသည္။ လက္ထဲ ဘယ္ေလာက္ၾကာၾကာ ဆုပ္ထားေပမဲ့ ေအးျမေန သည္။ ေရထဲစိမ္ေသာက္လွ်င္ လည္ေခ်ာင္းနာ၊ ရင္ပူ၊ ေခါင္းကိုက္၊ ဇက္ေလး၊ မူးေမာ္၊ ေမာပန္းတာေတြ ေပ်ာက္ၿပီး အားအင္တိုးလာသည္ဟု ဆိုသည္။ မ်က္ႏွာကို ပြတ္သပ္ေပးလွ်င္ ေအးျမၿပီး၊ ၀က္ျခံ တင္းတိတ္ ကင္းေစသည္။


ေပ်ာက္ဆံုးပံု

" သီေပါက တိုင္တန္းသည့္ ငေမာက္ပတၱျမား အပါအဝင္ အဖိုးတန္ရတနာမ်ားကိစၥ ႏွင့္ပတ္သက္၍မူ အိႏိၵယျပည္ဆိုင္ရာ အတြင္းဝန္ က အခ်က္မ်ားကို တင္ျပရန္ ထက္ ေအာက္ အရာရွိမ်ားကို ေတာင္းဆိုသည္။ ဆိုင္ရာတို႕က စုံစမ္းျပီး အထက္သို႕တင္ျပသည္။ တင္ျပခ်က္မွာ ယခင္ကအတိုင္းပင္ ျဖစ္သည္။ စေလဒင္သည္ သီေပါထံမွ အဖိုးတန္ ရတနာပစၥည္းမ်ား ယူသည္ဟု ထင္စရာအေၾကာင္း ဘာမွ် မရွိေၾကာင္း၊ မည္သည့္ ကတိဝန္ခံ ခ်က္ကိုမွ်လည္း မေပးခဲ့ေၾကာင္း၊ သီေပါသည္ မိမိႏွင့္ တစ္ပါတည္း ယူေဆာင္ လာေသာ ရတနာပစၥည္းမ်ားမွအပ အျခားမည္သည့္ ရတနာပစၥည္းကိုမွ် ျပန္ရမည္ဆိုသည္ ကတိစကားလည္း မရွိခဲ့ေၾကာင္းျဖင့္ အေၾကာင္းျပန္သည္။


စေလဒင္သည္ ပစၥည္းသိမ္း ေကာ္မတီက သိမ္းယူခဲ့ေသာ ရတနာပစၥည္းမ်ားကို ပစၥည္းသိမ္းေကာ္မတီ၏ ကိုယ္စားတာဝန္က် သည့္ အေစာင့္ကို လႊဲေျပာင္း ေပးလိုက္ေၾကာင္း၊ ထိုေန႕က (၁၈၈၅ ခု၊ ႏိုဝင္ဘာ လ ၃၀ ရက္ေန႕) ဘုရင္လက္နက္ခ်သည့္အခါ တြင္ မိမိႏွင့္ တာဝန္ရွိသူမ်ားသည္ သီေပါႏွင့္ မိသားစုတို႕ယူေဆာင္သြားျခင္း မျပဳေသာ ပစၥည္းမ်ားကို ဗိုလ္ခ်ဴပ္ပရင္ဒါဂတ္စ္၏ အမိန္႕အရပစၥည္း သိမ္း ေကာ္မတီသို႕ လႊဲေျပာင္း ေပးလိုက္ေၾကာင္း ျဖင့္ေဖာ္ျပ ပါရွိသည္။
ျမန္မာျပည္အစိုးရသည္ ထိုကိစၥႏွင့္ ပတ္သက္၍ ျမန္မာ ဝန္ေဟာင္းတခ်ိဳ႕ကိုလည္း ေသခ်ာစြာ စုံးစမ္းခဲ့သည္။

သူတို႕ထြက္ဆိုခ်က္အရ သီေပါဘုရင္၏ သရဖူထဲတြင္ ရွိေၾကာင္း၊ ထိုပတၱျမားၾကီးသည္ အရည္အေသြး ေကာင္းမြန္၍ တန္ဖိုးမျဖတ္ႏိုင္သည့္ ပတၱျမား ၾကီးျဖစ္ျပီး ဘိုးေတာ္ဘုရား (၁၉၈၂-၁၈၁၉) လက္ထက္ကတည္းက ရွိခဲ့ေသာ နန္းစဥ္ ရတနာၾကီးျဖစ္ေၾကာင္း၊ ၁၈၈၅ ခု၊ ႏိုဝင္ဘာ ၂၉ ရက္ေန႕မနက္တြင္ သီေပါမင္းကိုယ္တိုင္ ထိုပတၱျမားၾကီးကို စေလဒင္ လက္သို႕ ေပးအပ္လိုက္ေၾကာင္း၊ ထိုအခ်ိန္က စေလဒင္၏ စာေရးေတာ္ၾကီး နီကလတ္ လည္းရွိေၾကာင္း၊ ထို႕ျပင္ တိုင္းတာမင္းၾကီးလည္း ရွိေၾကာင္း၊ မိမိကိုယ္ပိုင္ ပုရပိုဒ္ တစ္ဆူေပၚတြင္ ရတနာပစၥည္း မ်ား၏စာရင္းကို ေရးမွတ္ေပးရေၾကာင္း၊ သို႕ရာတြင္ အျပည့္အစံု မမွတ္ရေသးေၾကာင္း၊ ထိုစာရင္းကို နီကလတ္သို႕ ေပးလိုက္ေၾကာင္း၊ ထိုပစၥည္းမ်ား အားလုံးကိုစ ေလဒင္က အဂၤလိပ္အရာရွိတစ္ေယာက္ လက္ေအာက္ရွိ အေစာင့္တစ္ေယာက္ကို ေပးအပ္လိုက္သည္ကို မိမိျမင္လိုက္ေၾကာင္းျဖင့္ ေရႊတိုက္ဝန္ကထြက္ဆိုသည္။

ထိုအဂၤလိပ္အရာရွိ၏ အမည္ကို သတိရျခင္း ရွိမရွိ၊ ေရႊတိုက္အတြင္းဝန္၏ ထြက္ဆိုခ်က္ မွန္မမွန္၊ ထိုစာရင္း ႏွင့္ ထိုအဖိုးတန္ ပစၥည္းမ်ား မည္သို႕မည္ပံု ျဖစ္သြားသည္ကို သိမသိ၊ ပစၥည္းသိမ္း ေကာ္မတီသို႕ အပ္ရာတြင္ မည္သို႕ေသာ အေျခအေန ရွိသည္ကို သိမသိ စသည္သို႕ကို စေလဒင္အား ေမးျမန္းသည္။

၁၈၈၇ ခုႏွစ္၊ ေဖေဖာ္ဝါရီလ ၂၅ ရက္ေန႕စြဲျဖင့္ စေလဒင္က အေသးစိတ္ ျပန္ၾကားရာ၌ ေရႊတိုက္ အတြင္းဝန္ေျပာသည့္စကား မွန္ႏိုင္ေၾကာင္း၊ မိမိသည္ထိုေန႕မနက္က ေရႊတိုက္အတြင္းဝန္ကို နန္းေတာ္ထဲတြင္ ေတြ႕ခဲ့ရေၾကာင္း၊သို႕ရာတြင္ ပုရပိုဒ္တစ္ဆူ ေပးသည္မေပးသည္ကိုမူ မိမိမမွတ္မိေတာ့ေၾကာင္း ထိုသို႕ရုတ္ရုတ္သဲသဲ အခ်ိန္မ်ိဳးတြင္ အဖိုးတန္ေက်ာက္မ်က္္္ ရတနာမ်ား၊စီျခယ္ထားသည့္ ေရႊထည္ပစၥည္းအေသး၊ အၾကီးအမ်ိဳးမ်ိဳးတို႕ပါသည္ နန္းစဥ္ရတနာ ပစၥည္းအားလုံးကို ေရးမွတ္ဖို႕ဆိုသည္မွာ ခက္ခဲလွေၾကာင္းျဖင့္ စေလဒင္က အေၾကာင္းျပန္ သည္။

ထိုရတနာပစၥည္းမ်ား အားလုံးသည္ နန္းေတာ္ဝရန္တာ ၾကမ္းျပင္ႏွင့္ က်ယ္ဝန္းလွေသာ ညီလာခံသဘင္ ခန္းမၾကမ္းျပင္တြင္ စုပံုျပန္႔ု ၾကဲလ်က္ ရွိပါသည္..........။ ျဗိတိလွ် အစိုးရသည္ အနည္းငယ္ မွ်ေသာ ေက်ာက္မ်က္ရတနာ အခ်ိဳ႕ကို ဝိတိုရိယဘုရင္မၾကီးထံ ေပးပို႕သည္။ က်န္ပစၥည္းမ်ားမွာ ေဆာက္ကင္ဆီတန္ ျပတိုက္သို႕ေပးပို႕သည္။

ဧကရီ ဘုရင္မၾကီးထံ ေပးပို႕သည့္ ပစၥည္းမ်ားထဲတြင္ သီေပါ၏ အေကာင္းဆုံး သရဖူတစ္ခု၊ ဒုတိယ သရဖူမွ ျမေက်ာက္ၾကီးသုံးလုံး၊ သရဖူထဲမွ ကြၽတ္က်သည့္ ေက်ာက္အလြတ္ ၈ လုံးထည့္ထားသည့္ စကၠအိတ္ တစ္လုံး၊ စိန္ေဒါင္း႐ုပ္ပါသည့္ ဘယက္တစ္ကုံး ႏွင့္ ေရႊဘီး တစ္ေခ်ာင္း တို႕ပါသည္။

ဒီအမႈကို သီေပါဘုရင္က ၁၉၁၁ ခုႏွစ္၊ ဒီဇင္ဘာလ အိႏၵိယ ျပည္ဘုရင္အျဖစ္ ရာဇဘိေသက ခံဖို႕ရာလာတဲ့ ပဥၥမေျမာက္ ေဂ်ာ့ဘုရင္ထံ သူ႕ရတနာပစၥည္းေတြ အတြက္ တာဝန္ရွိသူ စေလဒင္ကို တိုင္တန္းစာ ပို႔ရာက ျဖစ္လာတဲ့ ေနာက္ဆက္တြဲ ေျဖရွင္း ခ်က္ မ်ားျဖစ္သည္။

ရတနာပံု ေရႊတိုက္ေတာ္ စာရင္းအရ ျမန္မာ့နန္းစဥ္ ပတၱျမားမ်ား

၁။ သကၠရာဇ္ ၁၀၃၂ (ေအဒီ ၁၆၆၁) ေလာက္ကတည္းက ရွိခဲ့တဲ့ အေလးခ်ိန္ ရတီ ကိုးဆယ္ေက်ာ္ ရွိေသာ ပတၱျမား ငေမာက္

၂။ ဗဒံုမင္း လက္ထက္ကတည္းက ရွိခဲ့တဲ့ ရတီခ်ိန္ ႏွစ္ဆယ္ခန္႔ရွိတဲ့ ေလွာ္ကားတင္ကေလး ဟုေခၚေသာ ပတၱျမား

၃။ သကၠရာဇ္ ၁၁၉၉ (ေအဒီ၁၈၃၇) ခုႏွစ္ ေရႊဘိုမင္း လက္ထက္ကတည္းက ရွိခဲ့တဲ့ ရတီခ်ိန္ ေလးဆယ္ေက်ာ္ ေလွာ္ကားတင္ၾကီး ဟုေခၚေသာ ပတၱျမား

၄။ အေလးခ်ိန္ ေလးဆယ္ရတီရွိ ဆင္ျဖဴေတာ္ ဟုေခၚေသာ ပတၱျမား

၅။ အေလးခ်ိန္ ဆယ္ရတီရွိ ဆင္မေတာ္ ဟုေခၚေသာ ပတၱျမား

၆။ စံထား အသံုးျပဳရတဲ့ အခ်ိန္ ေျခာက္ရတီရွိတဲ့ စံေက်ာက္ေတာ္ ဟုေခၚေသာ ပတၱျမား တို႔ျဖစ္သည္။

က်မ္းကိုး

1. ↑ ရာဇ၀င္စာတင္ရေသာ နန္းစဥ္ ပတၱျမားေက်ာက္မ်က္မ်ား မိုးကုတ္ၿမိဳ႕၊ ပတၱျမားေျမသမိုင္း
2. ↑ ေတာ္ဘုရားကေလး(ေအာင္ေဇ)၏ ပတၱျမားငေမာက္ လန္ဒန္ေရာက္
3. ↑ မူရင္း Deposed King Thibaw of Burma in India, 1885-1916 by W.S Desai ကို ဆရာ ျမသန္းတင့္ ဘာသာျပန္တဲ့ ေတာင္သမန္ေရႊအင္းက ေလညင္းေဆာ္ေတာ့ အခန္းဆက္
ေဆာင္းပါး မ်ားမွ

မွတ္ခ်က္ ။ ။ ရွာေဖြဖတ္ရွု့ရင္း Myanmar Online Encyclopedia ကေတြ့လို့ ဗဟုသုတ အျဖစ္ တင္ေပးလိုက္တာပါ ။
Share from: http://www.pnsjapan.org/

 

No comments:

Post a Comment

မင်္ဂလာပါ..